Zdjęcie: Jana Sznipelson unsplash.com
11-07-2023 12:23
Zmienił się stosunek Polaków do Białorusinów i do Białorusi. Jeśli trzy lata temu większość Polaków była przekonana o życzliwości Białorusinów, to teraz tylko jedna trzecia. W ocenie stosunków międzypaństwowych sytuacja wygląda jeszcze gorzej. Wynika to z sondażu opinii publicznej przeprowadzonego na zlecenie Centrum im. Juliusza Meraszewskiego w maju b.r.
Autorzy badania zauważają, że w latach 2020-2021 to właśnie Polska stała się schronieniem dla wielu białoruskich działaczy, postaci kultury i przedsiębiorców. Wtedy opór wobec dyktatury Łukaszenki wywołał w Polsce sympatię. Jednak gdy rozpoczęła się pełnoskalowa wojna rosyjsko-ukraińska, w której reżim białoruski stanął po stronie agresora, stosunek Polaków do Białorusi zaczął się zmieniać.
Wśród skojarzeń, jakie Białoruś budzi wśród mieszkańców dzisiejszej Polski, dominują wypowiedzi o negatywnym wydźwięku. Pierwsza trójka to totalitaryzm i rządy autorytarne, Łukaszenka, współpraca z Rosją. "Zdaniem większości badanych (87%) władze Białorusi udzielają wsparcia Rosji w wojnie przeciwko Ukrainie. Z kolei w ocenie badanych społeczeństwo białoruskie jest w dużej mierze obojętne i bierne (42%), zaś według 12% respondentów – sprzyja ono Rosji. 79% badanych zgadza się ze stwierdzeniem, że w interesie Polski jest to, żeby na Białorusi zapanowała wolność i demokracja." - czytamy w opisie badania.
Przy czym całkiem sporo Polaków, bo 29% zna osobiście jakiegoś Białorusina bądź Białorusinkę, dodatkowo 9% ma na Białorusi przyjaciół lub znajomych. Z kolei prawie 40% pytanych wie kim są Swiatłana Cichanouska, Andrzej Poczobut czy Andżelika Borys.
W ocenie stosunków międzypaństwowych jako wrogi stosunek państwa białoruskiego do Polski ocenia 82% ankietowanych. W 2020 roku takich ocen było zdecydowanie mniej – 31%. „ Większość Polaków utożsamia działania białoruskiego reżimu ze stanowiskiem samych Białorusinów. Istnieje przekonanie, że ludzie są w jakimś stopniu odpowiedzialni za działania swoich władz ” – skomentował wyniki badania Łukasz Adamski, wicedyrektor Centrum Mieroszewskiego.
"Jeśli białoruska agenda wobec naszych sąsiadów będzie nadal kształtowana przez reżim, sytuacja w przyszłości może stać się jeszcze bardziej niepokojąca. (...) Jednocześnie Białoruś nie pozostaje dla Polaków obojętna. Jedna trzecia ankietowanych stwierdziła, że regularnie monitoruje informacje o Białorusi. To wysoki odsetek – piszą autorzy opracowania. A to daje szansę, przy odrobinie wysiłku, wpłynąć w przyszłości na stosunek Polaków do Białorusinów." - napisał białoruski publicysta Ihor Lenkiewicz.