geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: MON Łotwy
09-04-2025 08:39
Władze Łotwy zaostrzyły przepisy wjazdu wobec obywateli Rosji i Białorusi, niezależnie od tego, czy wjeżdżają do kraju na podstawie zezwoleń wydanych przez inne państwa Unii Europejskiej, uszczelniając w ten sposób możliwe obejścia prawa przez inne państwa UE. Teraz Rosjanie i Białorusini będą zobowiązani do uzasadnienia celu wizyty i jego potwierdzenia. Dodatkowo, aby uzyskać pozwolenie na przebywanie w strefie przygranicznej, konieczna będzie pisemna zgoda Służby Bezpieczeństwa Państwa (VDD). „Wyraźnie widać, że wrogie państwa interesują się naszą infrastrukturą graniczną. Budujemy wspólnie z Litwą i Estonią linię obrony, dlatego dostęp do strefy przygranicznej musi być ograniczony" – wyjaśnił Ainars Latkovskis, przewodniczący Komisji Bezpieczeństwa Narodowego.”.
Saeima wstępnie poparł również zakaz zatrudniania obywateli Rosji i Białorusi w obiektach o znaczeniu strategicznym, aby chronić miejsca kluczowe dla bezpieczeństwa publicznego przed próbami sabotażu i szpiegostwa. Do takich miejsc należą m.in. elektrownie wodne i cieplne oraz lotnisko w Rydze. Zakaz ma dotyczyć także posiadania oraz zarządzania tymi obiektami.
Warto przy tym zauważyć, że nasiliły się w ciągu ostatnich dni rosyjskie ataki propagandowe wobec Łotwy. W odpowiedzi na fałszywe informacje rozpowszechniane przez rosyjskie służby wywiadowcze, które twierdziły, że Łotwa planuje „masowe niszczenie sowieckich pomników w celu znieważenia obchodów 9 maja”, łotewskie władze stanowczo zaprzeczają takim działaniom. Jak podkreślają, wszystkie dotychczasowe przenosiny i demontaże pomników odbywały się zgodnie z prawem i w interesie publicznym. Do listopada 2022 roku usunięto 69 obiektów gloryfikujących reżimy totalitarne, a samorządy zgłosiły demontaż kolejnych 55. Trwa też analiza dotycząca dalszych 70 pomników tego typu. Eksperci ds. bezpieczeństwa podkreślają, że rosyjska propaganda ma na celu wzbudzanie napięć społecznych, szczególnie wokół dat symbolicznych.
Rosyjskie działania dezinformacyjne przenoszą się coraz częściej na grunt kultury, edukacji i mediów społecznościowych, aby omijać wprowadzone zakazy. W jednym z rosyjskich raportów wskazano, że ograniczenia propagandowe w krajach bałtyckich stanowią poważne utrudnienie, dlatego należy szukać „sprytniejszych” metod wpływu na opinię publiczną.
W tym kontekście parlament Łotwy proceduje ustawę zakazującą nabywania nieruchomości przez obywateli Rosji i Białorusi oraz podmioty z nimi powiązane. Zakaz ma również objąć firmy zarejestrowane w tych krajach oraz te, których beneficjentami są ich obywatele. Wyjątkiem będą osoby, które posiadają na Łotwie status rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawo stałego pobytu na podstawie łotewskiego prawa imigracyjnego.
Projekt ustawy powstał we współpracy rządzącej partii z Ministerstwem Sprawiedliwości i Ministerstwem Spraw Zagranicznych. Jego celem jest uniemożliwienie podejmowania działań szkodzących w interesy państwa oraz zapobieganie obchodzeniu międzynarodowych sankcji. Jak podkreślają autorzy projektu, chodzi o ochronę kraju przed wpływem wrogich podmiotów poprzez ograniczenie ich obecności na rynku nieruchomości.
Tymczasem stowarzyszenie białoruskiej diaspory na Łotwie zgłosiło swoje zastrzeżenia do projektu, wyrażając obawy wobec ograniczeń, które miałyby dotyczyć także osób objętych ochroną międzynarodową. W liście zaznaczono, że „odbieranie praw majątkowych osobom, które przeszły szczegółową weryfikację i uzyskały azyl, byłoby sprzeczne z europejskimi i międzynarodowymi standardami prawnymi”. Zdaniem autorów apelu, całkowity zakaz nie uwzględnia indywidualnej sytuacji i może prowadzić do nierównego traktowania i dyskryminacji.