geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Twitter / X
16-07-2025 10:07
Już na początku możemy napisać nasze redakcyjne "nareszcie!". Choć, jak mówi przysłowie, "jedna jaskółka wiosny nie czyni", to jest nadzieje, że format Trójkąta Lubelskiego nabierze wreszcie wigoru i nie tylko z przypadającej 5 rocznicy jego istnienia. Dzisiaj w Lublinie zaplanowano spotkanie ministrów spraw zagranicznych Litwy, Polski i Ukrainy w ramach formatu Trójkąta Lubelskiego.
Udział w rozmowach wezmą szefowie dyplomacji trzech krajów: Radosław Sikorski, Kęstutis Budrys oraz Andrij Sybiha. Celem wydarzenia będzie skoordynowanie stanowisk trzech państw wobec kluczowych wyzwań politycznych i bezpieczeństwa w regionie. Trójkąt Lubelski, utworzony w 2020 roku, obchodzi w tym roku pięciolecie istnienia jako platforma współpracy na rzecz integracji euroatlantyckiej, bezpieczeństwa oraz rozwoju gospodarczego.
W programie zapowiedziano rozmowy dotyczące aktualnej sytuacji bezpieczeństwa w Ukrainie oraz całym regionie, z uwzględnieniem wspólnej granicy z Rosją i Białorusią. Ministrowie omówią potrzebę dalszego wzmacniania zdolności obronnych Ukrainy, pogłębiania współpracy wojskowej oraz koordynacji nacisku ze strony Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych na Rosję. Szczególna uwaga ma zostać poświęcona przeciwdziałaniu rosyjskim zagrożeniom hybrydowym i dezinformacji.
Planowane są również rozmowy na temat wsparcia Ukrainy w jej aspiracjach do członkostwa w Unii Europejskiej i NATO. Poruszone zostaną także kwestie rozwoju wspólnych projektów infrastrukturalnych, a także współpracy w dziedzinach kultury, nauki i relacji międzyludzkich. Jak podkreślają organizatorzy, te obszary mają kluczowe znaczenie dla wzmacniania regionalnego partnerstwa i zaufania między społeczeństwami Litwy, Polski i Ukrainy.
Litewskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych zapowiedziało, że spotkanie posłuży również jako przestrzeń do omówienia nowych inicjatyw wspierających Ukrainę oraz wzmocnienia współpracy trójstronnej w sferach bezpieczeństwa, gospodarki i edukacji.
W wyniku spotkania planowane jest przyjęcie wspólnej deklaracji szefów dyplomacji Trójkąta Lubelskiego, która ma podsumować ustalenia oraz wyznaczyć priorytety na nadchodzące miesiące. Spotkanie będzie także elementem przygotowań do przyszłej sesji na najwyższym szczeblu, podczas której liderzy trzech państw mają określić dalsze kierunki działań tej regionalnej inicjatywy. Warto dodać, że perspektywy tej formy współdziałania mogą wykraczać daleko poza sferę dyplomacji, która poniekąd przyczyniła się do długiej ciszy w tym dialogu. Niezbędne - w naszej ocenie - jest dołączenie do formatu białoruskiej opozycji demokratycznej. Jednak to wszystko zależne jest od woli i odwagi politycznej wszystkich jej uczestników.
Aktualizacja godz. 18:55
W pięciolecie powstania formatu współpracy znanego jako Trójkąt Lubelski, ministrowie spraw zagranicznych Ukrainy, Polski i Litwy spotkali się 16 lipca w Lublinie, aby omówić dalsze kroki współpracy oraz zadeklarować gotowość do zorganizowania kolejnego szczytu prezydentów trzech państw – tym razem w Kijowie. W przypadku realizacji tego planu, z ramienia Polski w rozmowach najpewniej weźmie już udział nowy prezydent Karol Nawrocki, który obejmie urząd w sierpniu.
Sygnatariusze oświadczenia podkreślili wagę zacieśniania więzi kulturowych i humanitarnych w oparciu o wspólne dziedzictwo historyczne oraz pamięć o przeszłości. Zgodzili się również na organizację kolejnego spotkania ministrów spraw zagranicznych do końca 2025 roku na Litwie. W komunikacie zaakcentowano także potrzebę zdecydowanej walki z zagrożeniami hybrydowymi, ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa cybernetycznego, energetycznego oraz przeciwdziałania wykorzystywaniu surowców przez Rosję jako narzędzi presji geopolitycznej. Jednym z poruszonych tematów była również kwestia tzw. rosyjskiej „floty cieni”.
Ministrowie potwierdzili niezachwiane wsparcie dla europejskich aspiracji Ukrainy i uznali dokonane reformy jako konkretne kroki w stronę członkostwa w Unii Europejskiej. W ich opinii dalsze rozszerzanie UE powinno odbywać się na zasadzie zasług, będąc jednocześnie „geostrategiczną inwestycją w pokój, bezpieczeństwo, stabilność i dobrobyt Europy”. Równocześnie potwierdzili swoje poparcie dla drogi Ukrainy do NATO jako integralnej części systemu bezpieczeństwa kontynentu.
Zgodzili się również co do kontynuowania wielowymiarowego wsparcia – politycznego, militarnego, finansowego i humanitarnego – a także wyrazili gotowość do zaangażowania się w odbudowę i rekonstrukcję Ukrainy. Z zadowoleniem przyjęto też powołanie Specjalnego Trybunału do spraw zbrodni agresji wobec Ukrainy, który ma stanowić istotny krok w kierunku sprawiedliwości międzynarodowej.
Format Trójkąta Lubelskiego został zainicjowany w celu pogłębienia współpracy regionalnej Litwy, Polski i Ukrainy w zakresie bezpieczeństwa, gospodarki i kwestii społeczno-humanitarnych. Poprzedni szczyt na najwyższym szczeblu odbył się w 2023 roku we Lwowie, gdzie prezydenci podpisali wspólną deklarację dotyczącą m.in. przyszłości Ukrainy w NATO i UE. Wówczas mieszkańcy miasta powitali Andrzeja Dudę owacją na ulicach, wyrażając tym samym uznanie dla polskiego zaangażowania.
