geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Wikipedia
13-03-2025 11:12
Premier Łotwy, Evika Siliņa, przedstawiła w Saeimie roczne sprawozdanie dotyczące osiągnięć i planów swojego rządu, podkreślając kluczowe znaczenie zwiększenia wydatków na obronność oraz rozwój krajowego przemysłu zbrojeniowego. Zwróciła uwagę, że w czasie jej kadencji sytuacja geopolityczna, gospodarcza i polityczna zmieniała się dynamicznie, ale rząd osiągnął wiele, w tym przyjął dwa kompleksowe budżety i przeznaczył rekordowe środki na obronność – w tym roku to aż 3,65% PKB.
"Podejmujemy kroki, które nie zawsze są popularne, ale są kluczowe dla Łotwy" – zaznaczyła Siliņa. Wśród priorytetów jej gabinetu na ten rok wymieniła bezpieczeństwo, rozwój gospodarczy, wsparcie dla rodzin oraz redukcję biurokracji. Odnosząc się do kwestii obronności, premier podkreśliła, że rząd poświęca wyjątkową uwagę zarówno bezpieczeństwu wewnętrznemu, jak i zewnętrznemu. „Niestety, Rosja kontynuuje brutalną wojnę na Ukrainie i prowadzi działania hybrydowe przeciw Europie, w tym Łotwie. Musimy temu przeciwdziałać” – powiedziała. Rząd opracował plan "4x4", obejmujący cztery kluczowe zadania w czterech priorytetowych sektorach: bezpieczeństwie, wsparciu rodzin, rozwoju gospodarczym i redukcji biurokracji o 25%.
W 2023 roku Łotwa po raz pierwszy przekroczyła miliard euro wydatków na obronność, co stanowiło 3,2% PKB. Od przyszłego roku na obronność będzie przeznaczane do 4% PKB, a w przyszłości nawet 5%. "Łotwa jest liderem w NATO pod względem wydatków na obronność. Wspólnie z Polską i Finlandią budujemy bałtycką linię obrony oraz wspieramy Ukrainę" – dodała premier.
Rząd wdraża również szeroko zakrojone reformy związane z zarządzaniem kryzysowym. W 2025 roku ma zacząć działać Centrum Zarządzania Kryzysowego, a do trzeciego kwartału tego roku planowane jest utworzenie co najmniej 500 schronów na wypadek zagrożenia. Łotwa identyfikowała już 1 715 obiektów, które mogą zapewnić schronienie dla ponad 28% populacji. Rozpoczęto także rozmowy z Komisją Europejską na temat stworzenia funduszu wzmacniającego obronność państw bałtyckich, umożliwiającego nawet 100% dofinansowania sektora bezpieczeństwa.
Siliņa zapowiedziała także zdecydowaną walkę z biurokracją, która pozwoli zaoszczędzone środki przekierować na bezpieczeństwo i wsparcie rodzin. Pomimo ambitnych planów, społeczeństwo pozostaje podzielone co do przyszłości jej rządu. Według sondażu "Kantar TNS" jedynie 18% respondentów uważa, że gabinet Siliņy dotrwa do końca kadencji w 2026 roku, 11% przewiduje jego upadek do końca 2025 roku, a 17% sądzi, że premier nie przetrwa do wyborów samorządowych w czerwcu 2025. Co trzeci ankietowany nie ma jednoznacznej opinii w tej sprawie.
Warto zauważyć, że nowy minister transportu Atis Švinka w nawiązaniu do budowy strategicznej linii Rail baltica powiedział, że jeśli na budowę Rail Baltica potrzebne będą dodatkowe środki, to trzeba będzie ją rozwinąć, ale na razie prace są kontynuowane w ramach dostępnych środków. Švinka zaznaczył, że w tym roku, przy istniejących zasobach, możliwe będzie rozpoczęcie budowy co najmniej 40 kilometrów torów. „Chcę, aby prace na odcinku Ekawa – granica litewska rozpoczęły się jeszcze w tym sezonie budowlanym” – powiedział Švinka, zaznaczając, że Łotwa musi uzyskać dostęp do kolei o europejskim rozstawie szyn.