Zdjęcie: Pixabay

Gazprom nie zarezerwował tranzytu gazu dla Naddniestrza na styczeń

18-12-2024 09:12

Trwa ciąg wydarzeń związanych z kryzysem gazowym w Naddniestrzu i w efekcie tego wywołanym kryzysem energetycznym w Mołdawii. Jak wczoraj podało Ministerstwo Energetyki Mołdawii, rosyjski holding gazowy Gazprom nie dokonał rezerwacji przepustowości na dostawy gazu ziemnego do regionu naddniestrzańskiego przez gazociąg transbałkański na styczeń 2025 roku.

Przypomnijmy, że głównym czynnikiem wpływającym na obecną sytuację jest wygaśnięcie umowy tranzytowej na przesył gazu ziemnego przez Ukrainę, zaplanowane na 31 grudnia 2024 roku, co dodatkowo zwiększa niepewność co do przyszłych dostaw. Jest jeszcze jedna możliwość, gdyż aukcje na dodatkowe rezerwacje przepustowości na styczeń będą odbywać się codziennie, począwszy od 31 grudnia 2024 roku.

Na tę chwilę wiadomo, że do końca grudnia 2024 roku, Gazprom kontynuuje dostawy gazu do Naddniestrza w ilości 5,7 mln m³ dziennie. Na styczeń dzienne zapotrzebowanie regionu naddniestrzańskiego, w tym zapotrzebowanie elektrowni MoldGRES na produkcję energii elektrycznej, szacuje się na około 3,7 mln m³ dziennie. Jeśli ta elektrownia przejdzie na opalanie węglem, a przemysł ograniczy działalność do minimum, to przy zastosowaniu tych środków oszczędnościowych, dzienne zapotrzebowanie szacuje się na 2,3–2,7 mln m³.

Tymczasem po okresie względnego milczenia w tej sprawie, do akcji propagandowej przystąpiły media Naddniestrza.  Prasa kontrolowana przez władze w Tyraspolu rozpoczęły kampanię dezinformacyjną, szerząc pogląd, że przez działania władz w Kiszyniowie, cierpi całe Naddniestrze.  Co istotne, w przekazie tym nie ma mowy nic o roli Gazpromu, a tym bardziej Kremla, który waha się przed dostawami gazu do regionu z pominięciem Ukrainy. "Mołdawia w dalszym ciągu nie robi nic, aby rozwiązać problem. Nie ma żadnych negocjacji w sprawie dostaw gazu. I to już nie jest bierność, ale oczywiste działanie z premedytacją – Mołdawia stara się wywrzeć presję na Naddniestrze” - mówił Wadim Krasnosielski, który zrzuca całą winę na Kiszyniów.

Z kolei według zaprezentowanego wachlarza scenariuszy, jeden mówi o tym, że Gazprom będzie codziennie rezerwował zdolności przesyłowe gazu, aby zapewnić minimalne zużycie dla Naddniestrza, ale nie na tyle, aby elektrownia MoldGRES mogła produkować energię dla prawego brzegu., w innym mowa jest o możliwość tymczasowego odcięcia dostaw na około miesiąc, aby wymusić wyższe ceny energii i napięcia między Mołdawią w Naddniestrzem, wreszcie najbardziej czarny scenariusz przewiduje, że  Gazprom całkowicie wstrzyma dostawy gazu do Naddniestrza.

„Naleganie propagandystów z Moskwy, Kiszyniowa i Tyraspola, że musimy negocjować konkretnie z Ukrainą w sprawie wznowienia tranzytu przez sąsiedni kraj, daje do myślenia. Z jednej strony jest to metoda na zrzucenie odpowiedzialności na władze w Kijowie i zmniejszenie sympatii  społeczeństwa mołdawskiego do Ukrainy – tak jakbyśmy mieli kontrakt nie z Rosją, ale z Ukraińcami. Z drugiej strony być może próba szerszego szantażu geopolitycznego. Kreml może wykorzystać groźbę kryzysu humanitarnego na lewym brzegu Dniestru i destabilizację na prawym brzegu, aby powiedzieć społeczności międzynarodowej, że „powinna wywrzeć presję na Ukrainę, aby pozwoliła na dalszy tranzyt rosyjskiego gazu” - mówi  Eugen Muravschi, szef WatchDOG, który dodaje, że Rosja potrzebuje tej przepustowości, ponieważ gazociąg transbałkański nie jest w stanie zastąpić całej ukraińskiej sieci, przez którą obecnie gaz otrzymują także inne kraje europejskie, takie jak Słowacja.