Zdjęcie: Jerome Starkey Flickr.com

Dramat młodych osób: pogłębienie kryzysu demograficznego na Ukrainie

20-05-2025 09:46

Wojna na Ukrainie również dramatycznie przyspieszyła kryzys demograficzny, szczególnie dotykający ludzi młodych. Jak wynika z projektu rządowego programu „Młodzież Ukrainy: pokolenie odporności–2030”, liczba młodych obywateli w wieku 14–35 lat gwałtownie maleje. Na początku 2022 roku stanowili oni 24,3% społeczeństwa – niemal 10 milionów osób. Dwa lata później populacja ta zmniejszyła się do 7,654 miliona, a do końca dekady ma spaść jeszcze niżej. Proces ten nie wynika jedynie z naturalnych trendów demograficznych – jego główną siłą napędową jest wojna i jej konsekwencje.

Według badań agencji Info Sapiens przeprowadzonych na zlecenie Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, tylko 58% młodych deklaruje chęć pozostania w kraju. Jeszcze bardziej niepokojące są dane dotyczące młodzieży przebywającej za granicą: o ile w 2023 roku dwie trzecie uchodźców wyrażało chęć powrotu, to rok później liczba ta spadła do zaledwie 32%. Jednocześnie niemal co piąta osoba z tej grupy (19%) zdecydowanie odrzuca możliwość powrotu. Zgodnie z treścią raportu to właśnie „spadek liczby młodych ludzi, ich zaangażowania w życie społeczne oraz rosnące nastroje migracyjne” stanowią dziś fundamentalne wyzwania dla przyszłości Ukrainy.

Na terenach okupowanych przez Rosję sytuacja młodzieży przyjmuje jeszcze bardziej alarmujący charakter. Ponad 600 tysięcy młodych osób zamieszkujących obwody ługański, doniecki, zaporoski i chersoński poddawanych jest agresywnej polityce asymilacyjnej, mającej na celu wykorzenienie ukraińskiej tożsamości. Według analizy przygotowanej przez Centrum Oświaty Obywatelskiej „Almenda” w 2024 roku, działania te prowadzą do systematycznego „niszczenia tożsamości na okupowanych terytoriach”. Jak podkreślono w raporcie, „utrata kontaktu z tą młodzieżą oraz z osobami przebywającymi za granicą bez skutecznej integracji grozi ukształtowaniem pokolenia, które nie utożsamia się z ukraińskim społeczeństwem”.

Straty demograficzne są jeszcze bardziej dramatyczne w szerszym kontekście. Międzynarodowy Fundusz Walutowy w kwietniu 2024 roku obniżył prognozę liczby ludności Ukrainy do 33,9 miliona w 2030 roku. Według scenariusza bazowego ONZ, do 2100 roku kraj może liczyć już tylko 15,2 miliona mieszkańców. W obliczu tak głębokiego kryzysu, przyszłość młodego pokolenia – ich przynależność narodowa, zaangażowanie społeczne i decyzje migracyjne – staje się nie tylko sprawą wewnętrzną Ukrainy, ale także kwestią międzynarodowej odpowiedzialności.