Zdjęcie: Pixabay
24-07-2025 14:43
Zgodnie z zapowiedzią, rząd Ukrainy wdraża pakiet działań mających na celu wsparcie biznesu i stabilizację makroekonomiczną kraju. Na mocy decyzji Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony oraz podpisu prezydenta, wprowadzono moratorium na bezpodstawne kontrole działalności gospodarczej. Premier Julia Swyrydenko podkreśliła, że „państwo nie będzie przeszkadzać tym, którzy pracują uczciwie”, a nowe przepisy mają skutecznie ograniczyć ingerencję organów podatkowych i celnych w przedsiębiorstwa o niskim ryzyku. Nadal jednak będą obowiązywały kontrole w sektorach podwyższonego ryzyka, takich jak obrót towarami akcyzowymi.
Równocześnie przygotowywane są zmiany w kodeksie postępowania karnego – od teraz wszczynanie postępowań wobec firm będzie możliwe wyłącznie z inicjatywy prokuratora generalnego lub kierownictwa regionalnego. Dodatkowo, w ciągu miesiąca zapowiedziano deregulację i ograniczenie nadmiarowych pozwoleń, co ma zwiększyć przestrzeń dla rozwoju przedsiębiorczości. Do 21 października służby państwowe mają także skoordynować działania w zakresie identyfikacji i zwrotu aktywów objętych sankcjami na potrzeby odbudowy i obrony kraju. Całość zmian będzie monitorowana poprzez cyfrowy system kontroli i kwartalne przeglądy skuteczności podejmowanych decyzji.
Na tle tych reform makroekonomicznych, Narodowy Bank Ukrainy ogłosił korektę prognoz gospodarczych. Z powodu nasilonych ostrzałów, zniszczeń infrastruktury oraz trudnych warunków pogodowych, które opóźniły zbiory i ograniczyły produkcję żywności, przewidywany wzrost PKB na 2025 rok został obniżony z 3,1% do 2,1%. Jak zaznaczył szef banku centralnego Andrij Pysznyj, „czynniki te nadal determinują napięcia na rynku pracy i wpływają na negatywne trendy migracyjne”. Przewidywana ścieżka odbudowy zakłada wzrost gospodarczy rzędu 2–3% w latach 2026–2027, choć przy szybszej normalizacji możliwe jest przyspieszenie tempa do 3–3,5% dzięki wzrostowi inwestycji prywatnych i konsumpcji.
Prognozy dotyczące rezerw walutowych również zostały skorygowane w dół – na 2025 rok z 57,6 mld USD do 53,7 mld USD, a na kolejne lata również przewidziano niższe wartości. W 2025 roku Ukraina spodziewa się otrzymania około 54 mld USD wsparcia zewnętrznego, z czego niemal połowa została już przekazana. Kluczowymi źródłami pozostają programy ERA Loans oraz Ukraine Facility. W kolejnych latach zakłada się napływ 35 mld USD w 2026 i 30 mld USD w 2027 roku.
Pomimo tych trudności, Narodowy Bank Ukrainy utrzymał stopę referencyjną na poziomie 15,5%, co – jak zaznaczył Pysznyj – „wspiera stabilność rynku walutowego oraz kontrolę oczekiwań inflacyjnych”. Inflacja bazowa ma nadal maleć, choć całkowita inflacja może w lipcu nieznacznie wzrosnąć. Nowe szacunki przewidują jej stopniowy spadek do 9,7% w 2025 roku (wcześniej prognozowano 8,7%), 6,6% w 2026 (zamiast 5%) i osiągnięcie celu 5% w 2027 roku. Dynamika cen będzie zależna od warunków pogodowych, stabilności waluty oraz skuteczności polityki monetarnej i dostępności finansowania zagranicznego.