Zdjęcie: Pixabay

Nowy raport ONZ na temat tortur i innych rosyjskich zbrodni na Ukrainie

20-03-2025 08:34

Śledztwo prowadzone przez niezależną komisję ONZ ujawnia brutalne naruszenia praw człowieka popełniane przez rosyjskie siły zbrojne w trakcie inwazji na Ukrainę. Raport wskazuje na masowe przypadki przymusowych zaginięć, tortur oraz przemocy seksualnej. Według Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka (OHCHR) podczas wojny na Ukrainie zginęło ponad 12 654 cywilów, a ponad 29 392 zostało rannych (stan na 24 lutego 2024 r. – przyp. red.). Rzeczywista liczba ofiar jest prawdopodobnie znacznie wyższa. Od początku swojej działalności komisja przesłuchała 929 kobiet i 851 mężczyzn, zbadała dokumenty, opinie ekspertów i biegłych medycyny sądowej, fotografie i nagrania wideo.

Nowy raport skupia się na wymuszonych zaginięciach, torturach, gwałtach i przemocy seksualnej oraz zabijaniu i ranieniu żołnierzy. Świadkowie opowiadają o dramatycznych losach zatrzymanych, którym odmawiano kontaktu z rodziną, a wielu z nich nie przeżyło niewoli. Przykładem jest historia ukraińskiej dziennikarki Wiktorii Roshchiny, która została uprowadzona w sierpniu 2023 roku. Przez długi czas Rosja zaprzeczała jej zatrzymaniu, aż w kwietniu 2024 roku Ministerstwo Obrony potwierdziło, że była więziona. Kilka miesięcy później jej rodzinie przekazano informację o jej śmierci, lecz ciała nigdy nie oddano. Niezależne dziennikarskie śledztwo wykazało, że była poddawana torturom prądem i głodzona do skrajnego wyczerpania. Komisja ustaliła, że władze rosyjskie systematycznie ukrywają miejsce pobytu zatrzymanych.

Dokumenty wskazują również na systemowe rozkazy rosyjskiego dowództwa dotyczące eliminacji ukraińskich jeńców. Weterani rosyjskiej armii, którzy zdezerterowali, ujawnili, że przed wysłaniem na front słyszeli jednoznaczne komendy: „Nie brać jeńców, wszystkich rozstrzeliwać”. Przypadki mordowania poddających się ukraińskich żołnierzy zostały udokumentowane, w tym nagranie z lutego 2024 roku, na którym ośmiu ukraińskich żołnierzy wychodzi z okopu z podniesionymi rękami, a następnie zostaje rozstrzelanych przez żołnierzy rosyjskich.

ONZ odnotowała również naruszenia ze strony armii ukraińskiej. W kilku przypadkach ukraińskie drony zrzucały ładunki wybuchowe na rannych rosyjskich żołnierzy, którzy znajdowali się już poza walką. Jedno z nagrań pokazuje, jak ciężko ranny Rosjanin otrzymuje ostatniego papierosa, zanim dron zrzuca na niego bombę. Ponadto ukraińskie władze były oskarżane o represje wobec osób podejrzanych o kolaborację z rosyjskimi okupantami.

Raport podkreśla, że wojna na Ukrainie wywołała głęboki kryzys humanitarny, którego skutki będą odczuwalne przez pokolenia. Setki tysięcy osób straciły dach nad głową, a całe społeczności zostały rozdzielone. Wiele rodzin wciąż poszukuje bliskich, którzy zaginęli podczas działań wojennych, często bez żadnej informacji o ich losie. Wielu Ukraińców, którzy zostali przymusowo deportowani na tereny kontrolowane przez Rosję, wciąż pozostaje bez możliwości powrotu. Komisja ONZ udokumentowała przypadki dzieci siłą odbieranych rodzicom i przekazywanych do adopcji w Rosji.

W raporcie podkreślono, że długotrwałe działania wojenne spowodowały nie tylko straty ludzkie, ale i wyniszczenie społeczeństwa. „Rodziny żyją w ciągłym lęku i cierpieniu, czekając na wieści o swoich bliskich. Dla wielu ofiar fizyczne i psychiczne rany pozostaną nieuleczalne” – stwierdza dokument. Komisja apeluje o pociągnięcie sprawców do odpowiedzialności i zapewnienie wsparcia dla ofiar, zarówno pod względem prawnym, jak i psychologicznym. Ukraina współpracowała z autorami raportu, natomiast Rosja całkowicie odrzuciła jego legitymację, ignorując wszystkie wnioski o udostępnienie informacji.