Zdjęcie: err.ee

Łotewski odcinek Rail Baltica na rozdrożu

16-08-2024 10:42

Budowa łotewskiego odcinka, jednego z najważniejszych projektów infrastrukturalnych krajów bałtyckich, czyli budowy linii kolejowej Rail Baltica, zmaga się ostatnio z coraz większymi problemami. Kilka łotewskich tytułów prasowych zajęło się tym tematem. Wczoraj RB Rail – spółka joint venture odpowiedzialna za Rail Baltica – opublikowała komunikat, iż rozważa aktualnie realizowany podobny projekt w Portugalii jako możliwy model przyszłego finansowania. Spółka stwierdziła, że „kontynuuje prace nad wdrożeniem modelu partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP) w celu przyspieszenia rozwoju projektu i zmniejszenia obciążenia budżetów państwowych”.

„Podejście to jest szczególnie aktualne, ponieważ następuje po pomyślnym przyznaniu finansowania projektowi kolei dużych prędkości (HSR) Porto-Lizbona, który otrzymał 813 mln euro z instrumentu „Łącząc Europę” (CEF) - najwyższą kwotę przyznaną jakiemukolwiek projektowi w tej rundzie finansowania. Kwota ta nieznacznie przekracza kwotę przyznaną Rail Baltica, która zajęła drugie miejsce”, czytamy w komunikacie spółki RB Rail.

"W sumie przyciągnięcie prywatnych inwestycji będzie na pewno kosztować więcej, ale na chwilę obecną nie widzę innej możliwości, aby tak ambitny projekt mógł zostać sfinansowany ze środków budżetowych wszystkich trzech krajów bałtyckich." - powiedziała Kitija Gruškevica zastępca prezesa zarządu „RB Rail”.

Najnowsze szacunki przedstawione w czerwcu pokazują, że koszty projektu Rail Baltica wzrosły do 15,3 mld euro za pierwszy etap, czyli dwukrotnie więcej niż mówiono w zeszłym roku i znacznie więcej niż początkowe szacunki, które mówiły, że cały projekt będzie kosztował 5,8 mld euro. Obecnie uważa się, że całkowity koszt projektu po 2030 r. „może osiągnąć 23,8 mld euro” - czterokrotnie więcej niż pierwotnie zakładano. Nie wiadomo jeszcze, czy kapitał prywatny będzie skłonny wypełnić tę dziurę w finansowaniu.

Jednak rozważania spółki to nie jedyna istotna obecnie kwestia dla przyszłości tego projektu. Nowy plan rządu zakłada prawne wzmocnienie zarządzania Rail Baltica, tak aby nie powtarzały się sytuacje, w których decyzje są podejmowane bez informowania władz. We wrześniu rząd będzie musiał podjąć decyzje zarówno w kwestiach technicznych, jak i finansowych. Jednocześnie przygotowano projekt ustawy, który powinien zająć się najczęściej wymienianą przyczyną problemów „Rail Baltica” – zarządzaniem.

Kolejna kwestia to wciąż utrzymujący się klincz interpretacyjny między oczekiwaniami rządu a wymaganiami UE - chodzi o decyzję m.in. czy Rail Baltica ma przechodzić przez centrum Rygi. Ministerstwo Transportu planuje rozpocząć uzgadnianie projektu ustawy z innymi ministerstwami jesienią.