Zdjęcie: Wikipedia
03-09-2025 13:52
Komitet ds. Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Seimasu (NSGK) zalecił litewskiemu Ministerstwu Obrony Narodowej odłożenie zakupu brazylijskich samolotów transportowych „Embraer C-390 Millennium” do czasu, aż armia litewska utworzy swoją pierwszą dywizję i osiągnie pełną gotowość operacyjną wraz z zintegrowaną obroną powietrzną. Po zamkniętym posiedzeniu przewodniczący NSGK Giedrinas Jeglinskas powiedział, że priorytetem powinno być wzmocnienie obrony powietrznej, a samoloty obecnie są „luksusem”.
Podkreślił również, że wątpi w zapewnienia ministerstwa o pozyskaniu dodatkowych środków na zakup, zaznaczając, że inwestycje powinny być kierowane na odstraszanie i obronę, a nie transport czy przewóz VIP-ów. Z kolei konserwatysta Laurynas Kasčiūnas dodał, że obecne samoloty „Spartan” mogą wykonywać funkcje transportowe do 2036 r., dlatego środki finansowe powinny być przeznaczone na zdolności bojowe, takie jak systemy obrony powietrznej, jednostki zmotoryzowane oraz wykrywanie i neutralizowanie dronów. Według niego na modernizację tych systemów potrzeba niemal 500 mln euro, co konkurowałoby z zakupem nowych samolotów transportowych. Proponuje odłożenie zakupu „Embraerów” do 2030 r., kiedy dywizja i system obrony powietrznej będą gotowe, a następnie rozważenie możliwości zakupu samolotów transportowych.
Ministerstwo Obrony Narodowej (KAM) zapewnia, że planowany zakup trzech „Embraer C-390 Millennium” nie wpłynie na zdolności wojskowe, ponieważ środki na ten cel będą pozyskiwane dodatkowo. Według ministerstwa 80% części samolotu produkowane jest w Europie i Stanach Zjednoczonych, a w Brazylii wytwarzanych jest około 11% komponentów. Nowe samoloty mają zastąpić starzejące się „Spartan”, których resurs techniczny skończy się w 2030 r., i wzmocnić zdolności litewskich sił powietrznych do realizacji zadań obrony narodowej i zbiorowej.
KAM podkreśla, że samoloty mogą pełnić różnorodne funkcje – transport, tankowanie w powietrzu, operacje poszukiwawczo-ratownicze, gaszenie pożarów oraz działania rozpoznawcze. „Embraer” może osiągać prędkość do 870 km/h, przy maksymalnym ładunku zasięg wynosi około 2,5 tys. km, a maksymalny dystans lotu przekracza 7 tys. km, co czyni go szybszym, przewożącym większy ładunek i wymagającym mniej konserwacji niż inne samoloty transportowe. Litwa planuje zakup samolotów przez Holandię, a szkolenie pilotów odbywałoby się w Portugalii, gdzie znajduje się europejskie centrum „Embraer”. Obecnie Litewskie Siły Powietrzne posiadają trzy samoloty „C–27J Spartan”, pierwszy dostarczono w 2006 r., kolejne w 2008 i 2009 r.