geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Twitter / X
07-07-2025 08:46
Wizyta prezydenta Niemiec Franka-Waltera Steinmeiera w Wilnie miała nie tylko znaczenia symbolicznego, lecz także strategicznego - jak podają media litewskie. Niemiecki przywódca podkreślił, że bezpieczeństwo i wolność Litwy są integralną częścią bezpieczeństwa i wolności Niemiec. W jego słowach: „Wasze bezpieczeństwo to także nasze bezpieczeństwo, wasza wolność to także nasza wolność” - to tylko parafraza wcześniejszych słów kanclerza Merza. W tym duchu niemiecka brygada stacjonująca na Litwie stać się ma dowodem solidarności sojuszniczej oraz przełomu w niemieckiej polityce bezpieczeństwa.
Prezydent Niemiec gościł w Wilnie z okazji Dnia Państwowości – święta upamiętniającego koronację króla Mendoga w 1253 roku. W jego ramach w całej Litwie i na świecie zabrzmiał hymn narodowy – „Tautiška giesmė”. Jak poinformowali organizatorzy, do śpiewu przyłączyło się co najmniej 150 litewskich społeczności za granicą. W Wilnie hymn wykonano podczas pikniku nad Wilią, w obecności głów obu państw. W innych miastach, jak Kowno czy Kłajpeda, śpiewano go w lokalnych zamkach, a w kurorcie Palanga ponad 3 tysiące osób uczciło święto na molo, w tym uczestnicy XII Światowych Igrzysk Litewskich.
Jak wspomniał Steinmeier, jeszcze dekadę temu społeczeństwo niemieckie z dystansem podchodziło do zwiększenia wydatków na obronność. Obecnie jednak „społeczeństwo zrozumiało, że europejska architektura bezpieczeństwa, wskutek rosyjskiej agresji, może zostać zniszczona”. Rosnące poparcie dla obecności wojsk niemieckich na Litwie to przejaw tej zmiany. Prezydent zaznaczył też, że choć nie brakuje ochotników do służby w tym kraju, Niemcy muszą poważnie rozważyć powrót do obowiązkowej służby wojskowej, aby uniknąć luk kadrowych.
Prezydent Litwy Gitanas Nausėda nazwał współpracę obu państw w dziedzinie bezpieczeństwa historyczną – zaledwie w dwa lata od decyzji o rozmieszczeniu brygady podpisano stosowne porozumienia, rozpoczęto budowę infrastruktury w Rudnikach, powstało dowództwo brygady, a na Litwę przybyli pierwsi żołnierze. Współpraca nie ogranicza się jednak do wojska – Litwa zainwestowała ponad 2 miliardy euro w sprzęt wojskowy produkcji niemieckiej, kupując m.in. czołgi Leopard 2, transportery Boxer czy haubice PzH 2000. Wkrótce rozpocząć się ma także budowa zakładów Rheinmetall produkujących amunicję.
Podczas spotkania omówiono też konieczność poprawy kwestii transportu wojskowego. Jak podkreślił Nausėda, Litwa potrzebuje aż 3,5 miliarda euro na strategiczne projekty infrastrukturalne i konieczne jest odpowiednie wsparcie finansowe na poziomie europejskim.
W kontekście aktualnych wyzwań związanych z migracją nielegalną, prezydent Nausėda skomentował tymczasowe kontrole graniczne wprowadzone przez Polskę na granicach z Niemcami i Litwą. Wyraził przekonanie, że takie działania są „pewną formą kapitulacji” wobec problemu, który powinien być rozwiązywany systemowo. Podkreślił przy tym, że przepływ nielegalnych migrantów przez Litwę jest niewielki, a główny nacisk migracyjny odnotowywany jest od strony Łotwy. Z kolei prezydent Niemiec zaznaczył, że Berlin w tej sprawie współpracuje z Warszawą i liczy, że nie dojdzie do długotrwałego sporu. Polska zapowiedziała, że jeśli Niemcy zniosą swoje kontrole, uczyni to samo.
W rozmowach prezydentów nie zabrakło również kwestii kultury. Steinmeier z uznaniem odniósł się do planowanego litewskiego sezonu kultury w Niemczech i zasugerował, by Berlin odpowiedział podobnym wydarzeniem na Litwie. Precedensem był sezon kulturalny Litwy we Francji, który zgromadził setki artystów i kilkaset wydarzeń w ponad 80 miejscowościach całej Francji. Czy dojdzie do tego w Niemczech i na jaką skalę, znów pokaże czas.
