Szacunkowa liczba ukraińskich uchodźców i ich wpływ na gospodarki

Jak podają media, od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę liczba obywateli tego kraju uciekających za granicę osiągnęła bezprecedensowy poziom. Według danych Eurostatu z 28 lutego 2025 roku aż 98,5% osób objętych tymczasową ochroną w Unii Europejskiej to Ukraińcy. Jednocześnie nie sposób precyzyjnie określić rzeczywistej liczby uchodźców, gdyż – jak zauważa Anton Hruszecki z Kijowskiego Międzynarodowego Instytutu Socjologii – „istnieje ryzyko podwójnego liczenia tych samych osób w różnych krajach”. Szacuje się, że poza granicami przebywa obecnie od 5 do 7 milionów Ukraińców, a władze krajów przyjmujących nie zawsze są skłonne do dokładnego rejestrowania uchodźców – większa liczba zarejestrowanych to bowiem większe fundusze pomocowe.

Najwięcej Ukraińców wyjechało w 2022 roku, choć exodus trwał również w kolejnych latach. Początkowo dominowały kobiety i dzieci, z czasem jednak wzrosła liczba dorosłych mężczyzn – zarówno tych wyjeżdżających legalnie, jak i nielegalnie. Obecnie niemal połowa uchodźców to kobiety, jedna trzecia to dzieci, a około 23,5% stanowią mężczyźni. Jak podkreśla Hruszecki, wielu z tych, którzy wyemigrowali, już się zadomowiło i „trudno oczekiwać, że wrócą na Ukrainę”.

Najwięcej Ukraińców pracuje w Polsce i Niemczech. Lidia Tkaczenko z Instytutu Demografii i Badań Społecznych zaznacza, że to właśnie w tych dwóch krajach przebywa największa liczba uchodźców objętych ochroną tymczasową. Polska, dzięki mniejszym wymaganiom językowym i bardziej przystępnemu rynkowi pracy, przyciąga szczególnie wielu migrantów. „Polski rynek pracy już przywykł do ukraińskich pracowników” – zauważa demograf. Z kolei w Niemczech, mimo większych barier językowych, trwają rozważania nad umożliwieniem pracy w zawodzie bez znajomości języka, choć bez konkretnej implementacji.

Pod względem zatrudnienia, mężczyźni z Ukrainy znajdują zatrudnienie głównie w sektorze fizycznym, który nie wymaga znajomości języka, kobiety zaś podejmują najczęściej pracę niewykwalifikowaną. Choć wielu uchodźców planowało początkowo powrót, dane z 2025 roku pokazują, że tylko 43% z nich wciąż ma takie zamiary – dla porównania dwa lata wcześniej deklarowało to aż 74%.

Według ekspertów, wpływ ukraińskiej migracji na gospodarki krajów UE jest wyraźny. W Polsce i Czechach stopa bezrobocia spadła do rekordowo niskiego poziomu 2,6%. W Niemczech utrzymuje się na poziomie 3%, podczas gdy w krajach takich jak Hiszpania, Szwecja czy Grecja wskaźniki bezrobocia pozostają znacznie wyższe. To dowód na to, że ukraińscy uchodźcy nie tylko szukają bezpieczeństwa, ale też aktywnie uczestniczą w życiu gospodarczym państw, które ich przyjęły.