Zdjęcie: Pixabay
23-06-2025 10:32
Jak zauważyła red. Aleksandra Fedorska z Radia Debata, niemieckie media podały, że w czwartek w Luksemburgu Europejski Bank Inwestycyjny zatwierdził decyzję, która otwiera drogę do udzielenia Litwie pożyczki w wysokości 540 milionów euro na budowę nowej bazy wojskowej w Rudnikach, około 35 kilometrów od granicy z Białorusią. Ta inwestycja, o łącznej szacowanej wartości 1,2 miliarda euro, jest elementem szeroko zakrojonej modernizacji litewskiej infrastruktury obronnej i podstawą dla stałego stacjonowania niemieckiej „Brygady Litwa”.
Z kolei jak zauważają media litewskie, prezes banku Nadia Calviño, po spotkaniu z litewskim ministrem finansów Rimantasem Šadžiusem, podkreśliła, że finansowanie tego typu przedsięwzięcia świadczy o rosnącej roli EBI w zapewnianiu stabilności w całej Unii Europejskiej. Jak zaznaczył Šadžius, decyzja banku nie tylko wzmacnia pozycję fiskalną Litwy i jej wiarygodność kredytową, lecz przede wszystkim podnosi poziom bezpieczeństwa państwa. Ministerka obrony narodowej Dovilė Šakalienė określiła to jako „historyczny krok dla bezpieczeństwa narodowego Litwy i kolektywnej obrony NATO”.
Rudniki stanie się miejscem stacjonowania nawet 4 tysięcy żołnierzy i pracowników cywilnych, w tym personelu wspierającego niemiecką brygadę, która sama w sobie liczyć będzie około 4,800 żołnierzy i 200 cywilów. Budowa podzielona jest na etapy – pierwszy już trwa, a drugi będzie realizowany w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Całość powinna zostać ukończona do początku 2028 roku.
Według komunikatu powołana do życia 22 maja 2025 roku w Wilnie niemiecka 45 Brygada Pancerna "Lituaen" – to przełom w niemieckiej polityce obronnej: po raz pierwszy od II wojny światowej Niemcy rozmieszczają jednostkę bojową na stałe poza swoim terytorium. Decyzja ta zapadła w odpowiedzi na rosyjską inwazję na Ukrainę i ma wzmocnić wschodnią flankę NATO. Nowa baza będzie nie tylko miejscem zakwaterowania, ale też centrum szkoleniowym, logistycznym i medycznym – fizycznym fundamentem całej misji, która „stanowi wyraźny sygnał odstraszania i solidarności w niepewnych czasach”. Nowe regulacje EBI, rozszerzone w marcu 2025 roku, umożliwiły wsparcie projektów o charakterze militarnym, w tym takich, które dotyczą dronów, radarów, systemów napędowych czy infrastruktury kosmicznej. W sprawie współfinansowania inwestycji toczą się także rozmowy z Nordyckim Bankiem Inwestycyjnym.
Ale brak w tym komunikacie jeszcze jednej informacji. Komisja Europejska zaprezentowała w minionym tygodniu nowy pakiet działań legislacyjnych, którego celem jest zwiększenie zdolności produkcyjnych i inwestycyjnych w sektorze obronnym - a ogłoszone finansowanie wpisuje się właśnie w te zasady. Zaproponowane rozwiązania obejmują m.in. przyspieszenie procedur wydawania zezwoleń na realizację projektów obronnych – z kilku lat do zaledwie 60 dni – oraz stworzenie wspólnych punktów kontaktowych dla przemysłu w państwach członkowskich. Nowe przepisy mają także zmniejszyć obciążenia administracyjne w ramach Europejskiego Funduszu Obronnego, ułatwiając w ten sposób udział podmiotów z Ukrainy, a także uprościć proces zamówień publicznych, w tym wprowadzenie zakupów wspólnych - przez kilka państw.