Eksklawa: Litwa przedłużyła umowę na tranzyt gazu

Litewski operator systemu przesyłu gazu Amber Grid poinformował o podpisaniu nowej umowy z rosyjskim koncernem Gazprom, dotyczącej tranzytu gazu ziemnego przez terytorium Litwy do obwodu królewieckiego. Kontrakt został zawarty na pięć lat i obejmuje okres od 2026 do 2030 roku. Uzgodnione warunki świadczenia usług tranzytowych będą obowiązywać do końca 2030 roku. Informują też o tym media obwodu królewieckiego.

Spółka przekazała, że taryfy za przesył gazu ustala litewski regulator energetyczny VERT. Dopuszczalny poziom przychodów Amber Grid w 2026 roku ma wynieść około 30 milionów euro. Poprzednia umowa, obowiązująca od początku 2016 roku do końca 2025 roku, zapewniała operatorowi znacznie niższe roczne wpływy z tytułu tranzytu.

Nowe porozumienie przewiduje możliwość wykorzystania zdolności przesyłowych w wysokości 10,5 miliona metrów sześciennych gazu dziennie na punkcie wyjścia do eksklawy. Amber Grid podkreśla, że tranzyt realizowany jest w oparciu o umowy międzynarodowe, regulacje Unii Europejskiej oraz litewskie prawo dotyczące gazu ziemnego. Jednocześnie obowiązuje zakaz prowadzenia handlu komercyjnego gazem. Całość przesyłanego wolumenu podlega ścisłej ewidencji na wejściu i wyjściu z systemu, a ilość gazu wprowadzona do sieci musi odpowiadać ilości odebranej po drugiej stronie.

Operator przypomina również, że od kwietnia 2022 roku Litwa nie importuje gazu z Rosji na potrzeby krajowe. Zaopatrzenie państwa w gaz odbywa się poprzez terminal LNG w Kłajpedzie, połączenie z systemem łotewskim wraz z dostępem do tamtejszych magazynów gazu oraz gazociąg GIPL łączący Litwę z Polską.

Podstawą obecnych zobowiązań tranzytowych pozostaje umowa podpisana z Gazpromem w 2015 roku, na mocy której Litwa zobowiązała się do zapewnienia nieprzerwanego przesyłu gazu magistralą łączącą Mińsk z obwodem królewieckim. Według danych regulatora VERT, w 2024 roku tranzytem przez Litwę do obwodu królewieckiego przesłano ponad 26 tysięcy gigawatogodzin gazu ziemnego. Oznaczało to wzrost o ponad 9 procent w porównaniu z rokiem 2023 oraz niemal 12 procent względem 2022 roku. Tranzyt ten stanowił w ubiegłym roku blisko połowę całkowitego wolumenu gazu transportowanego litewskim systemem przesyłowym.