geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: APKB
05-02-2025 08:33
Mimo wcześniejszych deklaracji o wzajemnej współpracy, paszport Nowej Białorusi, który ma być dokumentem wydawanym przez białoruskie siły demokratyczne, nadal napotyka przeszkody na Litwie. Przypomnijmy, że projekt wyglądu dokumentu, w tym obecność na nim Pogoni, był znany od co najmniej półtora roku, ale dopiero w minionym miesiącu znaleźli się politycy litewscy, którzy najwyraźniej wykorzystują tę sprawę w swoich celach.
Wczoraj poinformowano, że litewska firma Garsų Pasaulis ogłosiła zakończenie współpracy z Białoruskim Centrum Paszportowym, co stanowi istotny cios dla projektu wydawania paszportów opozycji białoruskiej. Decyzja ta zapadła pod wpływem oświadczenia litewskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych o nieuznawaniu tych dokumentów oraz nacisków społecznych i prawnych.
Garsų Pasaulis w swoim piśmie do litewskiego MSW poinformował, że wstrzymuje produkcję tych paszportów. Warto podkreślić, że już we wrześniu 2024 roku litewski Departament Bezpieczeństwa Państwa uznał Garsų Pasaulis za firmę niewiarygodną, co doprowadziło do zerwania kontraktu przez litewski Centrum Wydawania Dokumentów Tożsamości. Powodem tego były doniesienia o powiązaniach spółki z biznesmenem Wiktorem Szewcowem, blisko związanym z režimem Łukaszenki oraz monopolistą w produkcji hologramów na Białorusi. Firma zamierza teraz zaskarżyć decyzję litewskich władz w Międzynarodowym Trybunale Arbitrażowym.
Mimo wycofania się Garsų Pasaulis, projekt Białoruskiego Centrum Paszportowego nie powinien zostać wstrzymany. Doradca Swiatłany Cichanouskiej, Franak Wiaczorka, zapewnił, że centrum posiada już odpowiednią ilość materiałów i blankietów, która pozwoli na funkcjonowanie przez co najmniej rok. Personalizacją dokumentów zajmie się bezpośrednio Białoruskie Centrum Paszportowe, a oficjalny proces składania wniosków i zbierania danych biometrycznych rozpocznie się dopiero po zakończeniu audytu prawnego i zgodności z regulacjami o ochronie danych osobowych. Wstępna rejestracja na paszporty Nowej Białorusi ruszyła 26 stycznia, jednak termin rzeczywistego przyjmowania wniosków został przesunięty na późniejszy okres.
Litewska prokuratura ostrzega, że inicjatywa wydawania tych paszportów może mieć konsekwencje prawne, zwłaszcza ze względu na wykorzystanie symbolu przypominającego litewską Pogoń. Chociaż Białoruskie Centrum Paszportowe uprzedziło litewskie organy ścigania o swoich planach, prokurator zaznaczył, że samo zawiadomienie nie oznacza legalności działania. Litewskie prawo przewiduje kary do czterech lat więzienia za produkcję i posługiwanie się fałszywymi dokumentami. Adwokat Alfonsas Sluckus, rzecznik Białoruskiego Centrum Paszportowego, podkreślił, że ryzyko prawne było analizowane i brane pod uwagę. Podkreślił, że wniosek do prokuratury miał na celu identyfikację potencjalnych zagrożeń i znalezienie sposobów ich rozwiązania.