Zdjęcie: Fabio Polimanti Flickr.com

Agenda Parva. Materialny ślad estońskiej kultury w Polsce

26-05-2024 10:00

Historycznych materialnych śladów kultury estońskiej w granicach Polski nie ma wiele. Dla historii Estonii ważna jest rewizja zamków inflanckich z 1599 roku, jednak ta znana jest z kopii i odpisów, których trudno szukać w granicach Polski. Plotka głosi, że w archiwach, któregoś z polskich muzeów historii lub sztuki znajduje się czaszka Lembitu – legendarnego wodza Estów – z napisem „Rex Estoniae”. Największe znaczenie ma jednak Agenda Parva – zachowana w oryginale i przechowywana w olsztyńskiej bibliotece Hosianum XVII-wieczna książka religijna.

Rozpoczęta w I połowie XIII wieku, wraz z podbojem ziem estońskich przez rycerstwo niemieckie, chrystianizacja miejscowej ludności miała powolny przebieg. Rzadka sieć kościelna, trudno dostępny, słabo zaludniony teren i wreszcie brak osadników-katolików poza miastami, nie sprzyjał szerzeniu nowej religii. Jedną z istotnych przyczyn takiego stanu rzeczy był brak lub niewielki udział miejscowej ludności w szeregach duchowieństwa katolickiego.

Artykuł Jana Lewandowskiego - link do całości w źródle