Zdjęcie: err.ee

Trudne decyzje w sprawie Rail Baltica na Łotwie

17-06-2024 11:13

Coraz więcej informacji na temat projektu Rail Baltica pojawia się w łotewskiej przestrzeni medialnej, co związane jest z zeszłotygodniowymi nowymi szacunkami budowy projektu, jak i ogłoszonym śledztwem prokuratorskim oraz komisji śledczej Saeimy w sprawie nieprawidłowości.

Według łotewskich mediów państwowych, o tym, że trasa Rail Baltica będzie kosztować więcej niż pierwotnie zakładane 2 miliardy euro, zainteresowani wiedzieli już pięć lat temu, w 2019 roku. RB Rail poinformowała Ministerstwo Transportu o kwocie potrzebnych inwestycji, zgodnie z niedawno odtajnionym raportem informacyjnym dotyczącym realizacji Rail Baltica na Łotwie. Co więcej, w 2021 r. szacunki RB Rail dotyczące łotewskiej części projektu były już bliskie pięciu miliardów, ale nie podjęto żadnych działań zapobiegawczych.

Według najnowszych szacunków, cały projekt kosztowałby Łotwę 9,6 mld euro. Jednak podzielenie go na odcinki i budowa pojedynczego toru, bez budowy stacji regionalnych i tworzenia tymczasowych rozwiązań dla niektórych odcinków Rīgi, może wynieść 6,4 mld euro. Tylko w przypadku pierwszego etapu łotewski rząd musiałby zdecydować, w jaki sposób znaleźć kolejne 4 miliardy euro oprócz potencjalnie dostępnych środków.

Eksperci zauważają, że w projekcie Rail Baltica zidentyfikowano obecnie 76 możliwości wystąpienia ryzyka, z czego 30 procent to ryzyka wysokie lub bardzo wysokie, a pierwszym z nich jest finansowanie. Problemy takie jak koszty, opóźnienia i brak funduszy są podobne we wszystkich trzech krajach bałtyckich.

Opublikowany raport Państwowego Urzędu Kontroli ujawnia także zasadnicze i długotrwałe problemy w zarządzaniu projektem Rail Baltica. Brakuje na przykład zasad wyboru poziomu, na którym należy uzgadniać zmiany, w tym wymagające dużych dodatkowych nakładów budżetowych. Nie wszystko jest regulowane na szczeblu rządowym.

Tymczasem w nadchodzących miesiącach Ministerstwo Transportu, także we współpracy z innymi podmiotami, otrzymało zadanie sporządzenia kilku raportów informacyjnych, m.in. na temat dalszych działań ze stacjami w Rydze. Plan finansowania projektu kolei dużych prędkości powinien zostać przygotowany i złożony do końca września. Natomiast rząd ma czas do 30 czerwca na podjęcie decyzji, czy Rail Baltica będzie mogła kursować przez Rygę.