Polska i państwa bałtyckie inwestują w Baltic AI Gigafactory

W czerwcu 2025 roku Polska wraz z Łotwą, Litwą i Estonią zgłosiły do Komisji Europejskiej wspólną inicjatywę stworzenia Baltic AI Gigafactory – projektu, który ma stać się motorem rozwoju sztucznej inteligencji w regionie. Według informacji łotewskiego Ministerstwa Gospodarki przedsięwzięcie otworzy lokalnym firmom drogę do europejskiej infrastruktury innowacyjnej, pozwalając im tworzyć nowe produkty i usługi oraz umacniać pozycję w cyfrowej gospodarce przyszłości.

Centralnym elementem planu jest powstanie w Polsce nowoczesnego centrum obliczeniowego o wysokiej wydajności, wspierającego wdrażanie technologii AI wśród przedsiębiorstw, administracji publicznej i mieszkańców krajów bałtyckich. Gigafabryka ma działać w jednym lub dwóch wybranych miejscach, spełniających rygorystyczne wymagania dotyczące przepustowości, zasilania z odnawialnych źródeł energii oraz efektywnego chłodzenia. Projekt będzie realizowany etapami, aby zapewnić trwałość i elastyczność technologiczną.

Jak podkreśla Ministerstwo, powstanie takiej infrastruktury zapewni „światowej klasy zasoby obliczeniowe dla naukowców, przedsiębiorców, przemysłu i obywateli całego regionu” oraz połączy ośrodki sztucznej inteligencji m.in. w Rydze, Tallinnie, Wilnie, Krakowie, Poznaniu, Gdańsku, Wrocławiu i Warszawie, tworząc skalowalny ekosystem innowacji otwarty na nowych partnerów. Gigafabryka będzie przystosowana zarówno do trenowania, jak i wdrażania najbardziej zaawansowanych modeli AI na niespotykaną dotąd skalę.

Budżet przedsięwzięcia szacowany jest na około 3 miliardy euro, z czego większość środków ma zostać przeznaczona na inwestycje kapitałowe związane z budową i uruchomieniem obiektu. Projekt opiera się głównie na prywatnym kapitale – wkładach własnych partnerów, funduszach venture capital oraz innych inwestorów finansowych. Zakłada się pełną komercyjną rentowność, a spodziewane przychody mają nie tylko pokryć koszty operacyjne, lecz także zapewnić dodatni przepływ gotówki i wysoki zwrot dla inwestorów. Obecnie konsorcjum tworzą firmy z sektora IT, liderzy branży AI, instytuty badawcze i organizacje przemysłowe, które wyraziły wstępne zainteresowanie. Skład partnerów będzie poszerzany, aby sprostać rosnącym wymaganiom rynku i ambitnej skali całego przedsięwzięcia.