Zdjęcie: Pixabay
28-09-2025 09:00
Litewski rząd sprzeciwił się propozycji rozszerzenia prawa dla poborowych do nabywania i posiadania wybranych broni z kategorii A - w tym broni automatycznej. W opinii przygotowanej przez Ministerstwo Obrony i przekazanej do parlamentu nie ma potrzeby, aby osoby, które przeszły podstawowe szkolenie wojskowe, samodzielnie utrzymywały przy sobie tego rodzaju uzbrojenie w celu doskonalenia umiejętności praktycznych. Jak podkreślono, „powołani na ćwiczenia i szkolenia są wyposażani w niezbędną broń, a podczas treningów nie wolno im posługiwać się własną bronią” - co ma zapewniać bezpieczeństwo.
Ministerstwo zaznacza, że armia jest przygotowana dostarczać broń służbową wszystkim, którzy w razie potrzeby będą wykonywać zadania obronne państwa. Dla tych, którzy chcą indywidualnie poprawiać celność, dostępne są już opcje w ramach ochotniczej służby nieetatowej lub Związku Strzelców Litewskich. Dodano też, że powoływani rezerwiści są powoływani stosunkowo rzadko: w aktywnej rezerwie od 20 do 60 dni na 15 lat, co daje średnio 2–3 dni rocznie, a w innych formach rezerwy do 14 dni w roku. Corocznie na ćwiczenia wzywanych jest do trzech tysięcy rezerwistów, przez co wiele osób z rezerw może nie być zwoływanych przez lata.
Głównym argumentem przeciw rozszerzeniu prawa jest obawa, że w praktyce stworzyłoby to warunki, w których znaczna grupa cywilów poza służbą dysponowałaby bronią kategorii A bez stałego nadzoru. Ministerstwo podkreśla również, że takie rozwiązanie mogłoby być niezgodne z unijnymi dyrektywami dotyczącymi kontroli broni.
Przypomnijmy, że dyskusja na ten temat trwa na Litwie od początku minionego roku. Projekt, zgłoszony przez konserwatywnych posłów Laurynasa Kasčiūnasa i Pauliusa Saudargasa w poprzedniej kadencji i przyjęty przez Seimas po pierwszym czytaniu, przewiduje szczegółowe warunki. Zezwolenie miało być wydawane najpierw na dwa lata, a potem odnawiane co pięć lat. Osoby chcące nabyć broń musiałyby mieć co najmniej 21 lat, zaświadczenie wojskowe potwierdzające, że podczas obowiązkowej służby początkowej miały prawo nosić broń, orzeczenie lekarskie oraz zdać egzamin i uzyskać pozwolenie wydawane przez policję, przy zachowaniu wymogów nieposzlakowanej reputacji.
Projekt przewiduje też odrębną ścieżkę dla żołnierzy aktywnej rezerwy: oni mieliby przedstawić zaświadczenie wojskowe i otrzymać pozwolenie na broń bez wymogu wieku, egzaminu czy badań lekarskich, z prawem do posiadania do ukończenia 60. roku życia. Osoby uznane za posiadające podstawowe przygotowanie wojskowe to ci, którzy odbyli obowiązkową służbę początkową lub ukończyli szkolenie młodszych dowódców. Obecne przepisy ustawy o kontroli broni i amunicji dopuszczają nabywanie i posiadanie broni kategorii A jedynie przez strzelców, zawodowych żołnierzy oraz ochotników służby nieetatowej w celu służbowym lub doskonalenia umiejętności praktycznych.