Zdjęcie: Pixabay

Jak Białoruś obchodzi sankcje UE - sprawa drewna

27-03-2024 08:10

Białoruski portal opozycyjny "Zerkalo" opublikował skrót artykułu Białoruskiego Centrum Śledczego, który opisuje w jaki sposób, obłożone sankcjami państw zachodnich, białoruskie drewno, poprzez fałszywe dokumenty trafia do odbiorców w UE. Jak wskazują autorzy, BCŚ współpracowało przy tym temacie z Gazetą Wyborczą, ukraińską sekcją RFL, oraz grupą "CyberPartyzanci".

W marcu 2022 roku Unia Europejska wprowadziła zakaz importu białoruskich wyrobów do obróbki drewna objętych kodem 44 – tarcica i deski, sklejka i płyta wiórowa, pellet i brykiet drzewny. Następnie eksport tych produktów z Kazachstanu i Kirgistanu do UE wzrósł dziesiątki, a nawet tysiące razy. W rzeczywistości było to częściowo drewno białoruskie, które eksportowano do Europy w ramach pośrednich programów reeksportu i fałszywych dokumentów.

Nowe dochodzenie pokazuje, że granica UE jest nadal otwarta dla białoruskich towarów objętych sankcjami przez kraje Azji Środkowej.Import drewna z Kazachstanu do UE w latach 2022 i 2023 wykazał gwałtowny wzrost i osiągnął rekordową kwotę prawie 126 mln euro.

Jak wynika z przedstawionych danych, największa część dostaw z Kazachstanu do UE przechodzi przez Polskę. Import do Polski w zeszłym roku wzrósł prawie pięciokrotnie w porównaniu z 2022 rokiem – z 14 do prawie 68 mln euro. W 2023 roku Kazachstan sprowadził na Łotwę drewno o wartości trzykrotnie większej niż rok wcześniej: 11 mln wobec 3,5 mln euro. W 2022 r. dostawy tych produktów na Litwę wyniosły 10 mln euro, a w 2023 r. – 5,5 mln euro.

Znaczący wzrost importu drewna z Kazachstanu w ciągu ostatnich dwóch lat odnotowała także Krajowa Izba Przemysłowo-Handlowa Przemysłu Przetwórstwa Drewna. Może to wskazywać na obejście sankcji przez Rosję i Białoruś – powiedział przedstawiciel resortu Piotr Garstka. Podał przykład sklejki, której Kazachstan nigdy nie produkował, ale w ciągu dwóch lat stał się głównym dostawcą.

Jak wynika z dalszej części artykułu, białoruskie drewno via Kazachstan czy Kirgistan, trafia poprzez fałszowane dokumenty: faktury i zezwolenia krajowe. Geografia dostaw w ramach tych kontraktów na lata 2022-2023 jest rozległa: Polska, Litwa, Łotwa, Słowenia, Węgry, Francja, Niemcy, Belgia, Czechy, Estonia. I to pomimo tego, że Litwa niemal całkowicie zablokowała import białoruskiego drewna z Kirgistanu. Import na Łotwę spadł niemal 7,5-krotnie – z 2 mln euro w 2022 r. do 273 tys. euro w 2023 r. Ale już dwa lata z rzędu dostawy drewna z Kirgistanu do Polski wynoszą ok. 1,2 mln euro rocznie, choć w 2021 r. nie było ich wcale. Autorzy artykułu poinformowali, że rozpoczęto śledztwa i kontrole w tej sprawie, tak w Polsce, jak i na Litwie.