Po raz czternasty wręczono Nagrody im. Jerzego Giedroycia

W Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku po raz czternasty wręczono wczoraj Nagrodę im. Jerzego Giedroycia, która honoruje najlepsze książki prozatorskie i dokumentalne napisane po białorusku. Jeszcze przed rozpoczęciem wieczornej ceremonii centrum zamieniło się w przestrzeń spotkań literackich: odbywały się prezentacje wyróżnionych tytułów oraz kiermasz.

Uroczystość otwarto krótkim występem muzycznym, po którym przedstawiciele miasta i Europejskiego Centrum Solidarności przypomnieli o znaczeniu polskich doświadczeń walki o wolność. W swoich przemówieniach nawiązywali również do sytuacji białoruskich twórców, z których wielu wciąż znajduje się w więzieniach. Organizatorzy podkreślali, że nagroda gromadzi ludzi z różnych krajów, co dobrze oddaje idee bliskie patronowi wyróżnienia.

Publiczności zaprezentowano następnie finalistów poprzez przygotowane przez białoruską ekipę filmową zwiastuny książek. Chwilę później ogłoszono tegorocznych laureatów. Jury wybrało trzy publikacje wydane w 2024 roku, które uznało za najciekawsze pod względem literackim i tematycznym. Zwyciężył Siergiej Dubawiec, autor książki „Zanzibar: starzenie młodej duszy”. Kapituła doceniła ją za pogłębioną refleksję nad poszukiwaniem tożsamości własnego pokolenia, a twórca zapowiedział na scenie, że planuje kontynuację tego tekstu.

Drugie miejsce przypadło Jugasi Kaledzie za książkę „Zmiana miejsc”, wyróżnioną za oryginalne ujęcie przemian zachodzących w białoruskim społeczeństwie. Nagrodą dla autorki jest stypendium twórcze i miesiąc pracy na szwedzkiej wyspie Gotland, fundowane przez Międzynarodowy Związek Pisarzy Białoruskich. Trzecią nagrodę zdobył Zmicier Dziadzienka dzięki powieści „Gry Kirke”, którą jurorzy uznali za udaną próbę ukazania historycznej ciągłości w formie dynamicznej narracji. W jego przypadku wyróżnienie oznacza wsparcie wydania kolejnej książki.

Jury tworzyli eksperci i literaci związani z polskimi i białoruskimi ośrodkami akademickimi, a dodatkowy laur przyznany przez Audiobooks.by trafił ponownie do Jugasi Kaledy. Jej książka zostanie nagrana jako profesjonalny audiobook, wybrany w głosowaniu czytelników i słuchaczy.

Nagroda im. Jerzego Giedroycia, wręczana od 2012 roku, powstała z inicjatywy białoruskich i polskich organizacji literackich. Wydarzenie współtworzą m.in. Białoruski PEN, Międzynarodowy Związek Pisarzy Białoruskich, Europejskie Centrum Solidarności i Polski PEN Club, przy wsparciu partnerów medialnych i producenckich. Całość została zrealizowana w ramach polskiego programu współpracy rozwojowej.