geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Wikipedia
05-12-2024 08:07
Wycinanka to tradycyjna sztuka wycinania papieru, szeroko rozpowszechniona na Białorusi. Rzemiosło powstało w XVI wieku, a teraz znów staje się popularne. Wycinanki wykorzystuje się w dekoracji domów i biur, w dekoracjach teatralnych, a także w malarstwie i ubiorach.
We wniosku białoruskim do UNESCO stwierdzono, że połączenie lokalnych tradycji wycinanki przyczynia się do kształtowania poczucia tożsamości i zachowania kultury ludowej. Po rozpatrzeniu wniosku Międzynarodowy Komitet ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO podjął decyzję o wpisaniu wycinanki na listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości.
Obecnie na prowadzonej przez UNESCO liście niematerialnego dziedzictwa ludzkości znajduje się sześć białoruskich pozycji: bożonarodzeniowy obrzęd Kolędowanie Carów ze wsi Siemieżawa (2009), odpust na cześć obrazu Matki Bożej Budsławskiej (2018), korowód świętego Jury ze wsi Pahost na Polesiu (2019), tradycyjne bartnictwo (2020) i wyplatanie ze słomy (2022).
Poza tym na tej samej liście znalazły się tradycja gotowania i spożywania Mulgi puder z Estonii i ukraińska pisanka.
Mulgi puder to codzienne danie z regionu Mulgimaa w Estonii, przygotowywane z pokrojonych ziemniaków, które gotuje się z namoczonym wcześniej jęczmieniem, solą i dodatkiem smażonej golonki wieprzowej lub warzyw. Potrawa jest rozgniatana na purée, a jej smak poprawia się z upływem czasu, dlatego często przygotowuje się ją na kilka dni. Tradycja przekazywana jest głównie w rodzinach, ale także w szkołach, grupach hobbystycznych i warsztatach organizowanych przez lokalne instytucje, takie jak Instytut Kultury Mulgi.
Pisanka, znana także w naszym kraju, jako sztuka dekorowania jajek jest również starą ukraińską tradycją. Wzory i symbole nanoszone są woskiem, a następnie jajko zanurza się w barwniku, co pozwala uzyskać pożądany wzór i kolor. Symbole często przekazują osobiste życzenia i przesłania. Choć tradycja ta sięga czasów przedchrześcijańskich, stała się częścią obchodów Wielkanocy. Dekorowanie jajek, zwanych „pisankami”, ma dla Ukraińców głębokie znaczenie i jest symbolem ich tożsamości, praktykowanym zarówno na Ukrainie, jak i wśród ukraińskich społeczności na emigracji.