geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Pixabay
02-04-2025 10:45
1 kwietnia na Ukrainie oficjalnie zainaugurowano program Ukraine2EU, który ma wspierać instytucje ukraińskie w procesie akcesji do Unii Europejskiej i wdrażaniu niezbędnych reform. Program, finansowany przez UE, Danię, Litwę oraz Szwecję, będzie realizowany do 2027 roku przez Litewską Centralną Agencję Zarządzania Projektami (CPVA). Premier Ukrainy Denys Szmyhal podkreślił, że inicjatywa otwiera nowe możliwości dla szybkiej i skutecznej integracji z Europą. "Ukraina i Europa zawsze były razem. Naszym zadaniem jest teraz potwierdzić to i jak najszybciej przejść ścieżkę integracyjną" – powiedział premier.
Ważnym krokiem w negocjacjach akcesyjnych był przekazany na początku roku Radzie Europejskiej raport dotyczący pierwszego otwieranego klastra negocjacyjnego – "Podstawy". Dokument analizuje stopień zgodności ukraińskiego prawa z unijnym w zakresie fundamentalnych kwestii, takich jak rządy prawa, funkcjonowanie instytucji demokratycznych czy reforma administracji publicznej. Ostateczne otwarcie tego etapu negocjacji zależy od jednomyślnej decyzji Rady Europejskiej i spełnienia określonych kryteriów, w tym stworzenia map drogowych dla reform.
Sam proces przeglądu unijnego składa się z dwóch etapów: sesji wyjaśniających oraz spotkań dwustronnych, podczas których Ukraina prezentuje swoją strategię dostosowania do prawa UE. W grudniu 2023 roku zakończono wszystkie spotkania dotyczące pierwszego klastra, a szczególnie dobrze oceniono prezentacje dotyczące praworządności. W trakcie spotkań Komisja Europejska zwracała uwagę na konieczność poprawy transparentności procedur legislacyjnych i skuteczniejszej walki z korupcją.
Unia Europejska doceniła odporność ukraińskich instytucji demokratycznych w czasie wojny, jednak wyraziła obawy dotyczące nacisków na społeczeństwo obywatelskie i ograniczeń wobec deputowanych z partii opozycyjnych. Kluczowe dla przyszłych wyborów będzie zaktualizowanie Kodeksu Wyborczego i poprawa transparentności finansowania partii politycznych. Podkreślono także znaczenie reformy administracji publicznej – Komisja pozytywnie oceniła strategię reformy zarządzania publicznego, ale wskazała na konieczność wzmocnienia mechanizmów nadzoru i efektywności zarządzania kadrami państwowymi.
W kwestii sądownictwa kluczowe jest zwiększenie transparentności pracy Sądu Konstytucyjnego i obsadzenie wakatów w kluczowych organach sądowniczych. Ukraina musi także poprawić finansowanie sądów i uprościć procedury w celu zmniejszenia przewlekłości postępowań. Komisja zwróciła uwagę na konieczność reformy systemu antykorupcyjnego, w tym lepszą koordynację działań organów ścigania oraz wprowadzenie bardziej rygorystycznych regulacji dotyczących deklarowania majątku przez urzędników państwowych.
Oceniając kwestie bezpieczeństwa i praw człowieka, Unia zwróciła uwagę na konieczność monitorowania ograniczeń praw w czasie wojny i planowania ich stopniowego znoszenia po zakończeniu działań zbrojnych. Pozytywnie przyjęto ratyfikację Konwencji Stambulskiej i Statutu Rzymskiego, ale zwrócono uwagę na potrzebę wprowadzenia dodatkowych środków ochrony przed przemocą ze względu na płeć. Krytyka dotyczyła także ograniczeń wolności mediów i konieczności poprawy przejrzystości finansowania środków masowego przekazu.