Zdjęcie: Jerome Starkey Flickr.com
22-05-2025 11:24
Po ponad trzech latach od rozpoczęcia pełnoskalowej inwazji rosyjskiej, Ukraina nadal doświadcza masowego odpływu ludności. Choć największa fala migracji miała miejsce w 2022 roku, proces ten wciąż trwa – według danych ukraińskiego Ministerstwa Gospodarki oraz Agencji ONZ ds. Uchodźców, do połowy kwietnia 2025 roku za granicą przebywało ponad 6,9 miliona ukraińskich uchodźców. Większość z nich – ponad 6,3 miliona – znalazła schronienie w krajach Europy. Najwięcej uchodźców przyjęły Niemcy (1,443 mln), Polska (999,7 tys.), Czechy (401,4 tys.), Wielka Brytania (254 tys.), Hiszpania (235,7 tys.), Włochy (171 tys.) i Francja (70,1 tys.). Poza Europą, schronienie znalazło 560 tysięcy osób, a w samej Rosji zarejestrowano 1,2 miliona uchodźców (dane z czerwca 2022 roku).
Wśród respondentów badanych przez UNHCR między październikiem 2024 a kwietniem 2025 roku – z których 99% to obywatele Ukrainy, a 77% stanowią kobiety – przeciętny wiek wynosił 44 lata. Spośród osób w wieku produkcyjnym (18–59 lat) aż 36% stanowiły kobiety, a tylko 17% mężczyźni. Ponad połowa uchodźców była wcześniej zatrudniona w Ukrainie, jednak na emigracji tylko 42% z nich znalazło pracę, przy czym bezrobocie wzrosło z 5% przed wojną do 16% obecnie. Najwięcej osób opuściło kraj w pierwszym i drugim kwartale 2022 roku.
Narodowy Bank Ukrainy szacuje, że tylko w 2024 roku z kraju wyjechało kolejne pół miliona osób, a w 2025 roku liczba ta zwiększy się o dalsze 200 tysięcy. Jednak przewidywany jest stopniowy powrót: w 2026 roku – około 200 tysięcy osób, a w 2027 roku już pół miliona. Jednocześnie Komisja Europejska zakłada, że liczba korzystających z tymczasowej ochrony w UE, wynosząca 4,3 mln w styczniu 2025 roku, utrzyma się na podobnym poziomie przez większą część roku, by spaść do 3,8 mln do końca 2026 roku.
Eksodus ten nie tylko zmienia strukturę demograficzną kraju, ale również pogłębia trwający kryzys ludnościowy. Jak pokazuje rządowy program „Młodzież Ukrainy: pokolenie odporności–2030”, liczba obywateli w wieku 14–35 lat spadła z niemal 10 milionów (24,3% społeczeństwa) na początku 2022 roku do 7,654 miliona w 2024 roku. Cytując dokument: „wojna i jej konsekwencje stały się głównym motorem tej zmiany”. Zmniejszająca się liczba młodych ludzi stanowi długoterminowe zagrożenie dla rozwoju społecznego i gospodarczego Ukrainy, nawet jeśli proces powrotu części emigrantów zostanie uruchomiony w nadchodzących latach.