Zdjęcie: Pixabay

Od ilości do jakości - o ukraińskich parkach przemysłowych

30-01-2025 10:15

Ukraina stoi przed wyzwaniem związanym z dynamicznym wzrostem liczby parków przemysłowych - odpowiednikiem polskich SSE, czyli Specjalnych Stref Ekonomicznych, które skupiają różne gałęzie przemysłu i usług. Obecnie zarejestrowanych jest około stu takich obiektów, a prognozy wskazują, że ich liczba może wzrosnąć do 1,5 tysiąca, ponieważ każda jednostka administracyjna dąży do stworzenia własnej strefy przemysłowej. Jednak czy tak intensywny rozwój jest uzasadniony? Kluczowe jest, aby parki przemysłowe nie były jedynie koncepcją na papierze, lecz realnie funkcjonowały, przyciągając inwestorów i przedsiębiorstwa produkcyjne - zastanawia się Ołeksandr Bondarenko, szef Obwodowej Administracji Państwowej w Dniepropietrowsku na łamach EP.

Mimo rosnącego zainteresowania, obecna sytuacja wskazuje na liczne problemy. Aż 25% istniejących parków nie posiada firm zarządzających, 50% nie ma rezydentów, a wiele z nich wciąż pozostaje bez dostępu do podstawowej infrastruktury, takiej jak elektryczność i drogi. Jeśli obecny trend rejestracji parków się utrzyma, do 2025 roku ich liczba może osiągnąć 200, z których większość nie będzie w pełni wykorzystywana. To moment, w którym konieczna jest zmiana strategii – zamiast dalszej ekspansji, należy skupić się na efektywnym zagospodarowaniu już istniejących parków - twierdzi Bondarenko.

Według niego, jednym z kluczowych wyzwań jest finansowanie infrastruktury. Koszt budowy kilometra linii energetycznej o mocy 5 MW to 20-30 milionów hrywien, natomiast koszt kilometra drogi dojazdowej wynosi około 35 milionów hrywien. Gdy park przemysłowy wymaga kilku kilometrów takich inwestycji, jego rentowność staje się wątpliwa, a zwrot poniesionych kosztów – niemal niemożliwy. W 2024 roku budżet Ukrainy przewidział 1,1 miliarda hrywien na dofinansowanie infrastruktury parków przemysłowych, a program ten będzie kontynuowany w 2025 roku. Jednak dostępne środki nie wystarczą, aby zapewnić rozwój wszystkich obiektów. Wyrównanie terenu pod park o powierzchni 20 hektarów może kosztować od 50 do 80 milionów hrywien, co stanowi ogromne obciążenie finansowe dla firm zarządzających, zwłaszcza jeśli grunt jest dzierżawiony.

Inwestowanie w podstawową infrastrukturę, taką jak drogi i sieci energetyczne, nie jest opłacalne dla prywatnych firm, dlatego to państwo i samorządy lokalne powinny przejąć odpowiedzialność za stworzenie długoterminowej strategii rozwoju parków przemysłowych.  Aby parki przemysłowe rzeczywiście wspierały rozwój gospodarki, muszą dysponować nie tylko infrastrukturą, ale również odpowiednim zapleczem – dogodną logistyką, wykwalifikowaną kadrą pracowniczą oraz dostępem do surowców i dostawców. Kluczowe znaczenie ma również wsparcie państwa w zakresie finansowania niezbędnych inwestycji. W opinii samorządowca, wzorem może być Polska, gdzie samorządy najpierw inwestują w pełne przygotowanie terenów, korzystając z grantów rządowych, a następnie poszukują zarządców i przedsiębiorstw gotowych do rozpoczęcia działalności.

Z pomocą państwa i władz lokalnych Ukraina powinna doprowadzić istniejące sto parków do poziomu „gotowych do budowy”, co oznacza pełną gotowość do rozpoczęcia działalności produkcyjnej. Dopiero po osiągnięciu poziomu 50% obłożenia rezydentami warto zastanowić się nad dalszą ekspansją. Jeśli do 2028 roku uda się zagospodarować 60-70% obecnych parków przemysłowych, będzie to znaczący krok w kierunku wzmocnienia ukraińskiej gospodarki. Aby jednak ten cel został osiągnięty, konieczna jest skoordynowana współpraca na szczeblu centralnym i lokalnym oraz zakończenie stanu wojennego w latach 2025-2026 - konkluduje Bondarenko.