Zdjęcie: Pixabay

Łotwa: stagnacja w walce z korupcją

11-02-2025 12:55

Łotwa nadal zmaga się z wyzwaniami korupcyjnymi, co potwierdza najnowszy Indeks Percepcji Korupcji (CPI) Transparency International, opublikowany 11 lutego 2024 roku. Wśród państw bałtyckich Łotwa pozostaje najsłabszym ogniwem, nie poprawiając swojej pozycji i tracąc jeden punkt w porównaniu do ubiegłego roku, osiągając wynik 59. Oznacza to stagnację na poziomie sprzed dwóch lat i brak postępów w walce z korupcją.

W przeciwieństwie do Łotwy, Litwa poprawiła swoją pozycję, zajmując 32. miejsce na świecie, o dwa miejsca wyżej niż rok wcześniej. Estonia, chociaż wciąż lider w regionie bałtyckim, spadła na 13. miejsce. W rankingu globalnym najlepiej wypadły Dania, Finlandia i Singapur, natomiast na końcu zestawienia znalazły się Wenezuela, Somalia i Sudan Południowy.

Spadek Łotwy wpisuje się w szerszy trend regionalny. Natomiast Polska zajmuje 53 miejsce. Białoruś spadła o cztery pozycje na 114 miejsce, uzyskując 33 punkty, co świadczy o pogarszającej się sytuacji. Ukraina zajmuje 107 miejsce, a Rosja plasuje się na 158 pozycji, co wskazuje na poważne problemy z zarządzaniem i przejrzystością. Globalnie kraje demokratyczne uzyskują średnio 73 punkty CPI, podczas gdy tzw. wadliwe demokracje mają wynik na poziomie 47, a reżimy autorytarne – około 33. Wyniki te potwierdzają silny związek między jakością demokracji a poziomem korupcji.

Jednym z największych problemów Łotwy w umacnianiu rządów prawa i przejrzystości jest nieskuteczność ustawy o reprezentacji interesów (lobbingu). Choć ustawa o przejrzystości reprezentacji interesów została przyjęta w październiku 2022 roku i weszła w życie w styczniu 2023 roku, jej realizacja pozostaje nieefektywna z powodu braku instytucji odpowiedzialnej za jej wdrażanie.  Już w 2021 roku organizacja antykorupcyjna Delna ostrzegała, że osiągnięcie tych progów będzie trudne, co potwierdzają najnowsze wyniki CPI. Jak wskazuje Delna, brakuje również szeroko zakrojonej kampanii edukacyjnej dla przedstawicieli władzy i grup interesu. 

Według dyrektor Delny, Inese Tauriņy, brak skutecznej walki z korupcją wynika z niewprowadzania systemowych zmian. Pomimo zaleceń ekspertów ds. antykorupcji i dobrego zarządzania, ich postulaty nie zostały wdrożone. Tauriņa podkreśla, że Łotwa musi określić priorytetowe działania oraz wdrożyć silne, ukierunkowane reformy, które poprawią integralność polityczną i biznesową oraz zapobiegną nadużyciom finansów publicznych.