geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Pixabay
22-08-2022 09:03
Moskwa naciska na Litwę, ale nie na Polskę, w sprawie tranzytu towarów między rosyjskim kontynentem a Kaliningradem. Powodem jest ośmioipółcentymetrowa różnica w rozstawie szyn kolejowych. Wojna na Ukrainie skłoniła rząd litewski do deklaracji, że przebudowa sieci kolejowej na europejski rozstaw torów powinno stać się nowym celem strategicznym.
Pomysł rezygnacji z rosyjskiej kolei po raz pierwszy publicznie podniósł w połowie lipca były szef litewskiego wywiadu wojskowego, emerytowany pułkownik Gintaras Bagdonas. Sekunduje mu amerykański emerytowany generał Ben Hodges, który jest dobrze zorientowany w kwestiach bezpieczeństwa regionalnego. Debata na ten temat przeniosła się w ostatnich tygodniach zarówno pod obrady rządu, jak i do Brukseli. Projekt ten przyćmiłby swoją skalą zarówno terminal skroplonego gazu ziemnego, dzięki któremu Litwa czuje się obecnie bardziej bezpieczna energetycznie niż większość krajów europejskich, jak i projekt synchronizacji sieci elektrycznej, który za kilka lat pozwoli Litwie wyjść z systemu postsowieckiego.
Po raz pierwszy lider konserwatystów, minister spraw zagranicznych Gabriel Landsbergis, oświadczył, że miana rozstawu torów sieci kolejowej musi stać się długoterminowym celem strategicznym. Wymagają tego interesy bezpieczeństwa narodowego - powiedział. "Głównym celem naszego kraju jest jak największa integracja z Europą Zachodnią, a sieć kolejowa jest tutaj bardzo ważna. Europejskie tory kolejowe na Litwie powinny stać się długoterminowym, strategicznym celem, ponieważ jest to związane również z interesami bezpieczeństwa narodowego" - powiedział Landsbergis.
Co istotne przed II wojną światową kraje bałtyckie miały miały kilka różnych rozstaw torów - spadek po państwach zaborczych, jednak przeważał rozstaw 1435 mm. Kiedy w 1940 roku Sowieci zajęli kraje bałtyckie, ich koleje stały się częścią sieci kolejowej Związku Radzieckiego. Wszystkie tory 1435 mm zostały zmodernizowane do oficjalnego rosyjskiego rozstawu 1524 mm. W późniejszych latach 60-tych XX wieku standard kolejowy ZSRR został zwężony o 4 mm do 1520 mm.