Zdjęcie: Lars Stormbom Flickr
17-03-2025 09:08
Zgodnie z zapowiedziami proces kształtowania umowy koalicyjnej przebiegł sprawnie. Partia Reform i Eesti 200 osiągnęły porozumienie w sprawie koalicji, którą muszą teraz zatwierdzić władze partyjne. Podstawowe założenia nowego rządu koncentrują się na bezpieczeństwie i gospodarce, jednak szczegóły działań będą dopracowane do maja. Umowa koalicyjna przewiduje zwiększenie wydatków na obronność do 5% PKB, choć tempo realizacji tego celu pozostaje otwarte. Premier Kristen Michal zaznaczył, że konkretne decyzje zależą od spotkań z ministrem obrony. „Chcemy działać jak najszybciej, biorąc pod uwagę zagrożenie ze strony Rosji, ale musimy dostosować się do realnych możliwości zakupowych” – powiedział Michal.
Ustalono także rozpoczęcie planowania budowy elektrowni jądrowej oraz kontynuację projektów lądowych farm wiatrowych. Jednocześnie, aby zrekompensować utracone dochody wynikające z rezygnacji z opodatkowania pierwszego euro zysku firm i osób prywatnych, rząd będzie musiał znaleźć oszczędności w wysokości 300 milionów euro. „Cięcia obejmą różne sektory, jednak emerytury nie zostaną naruszone” – zapewnił Michal. Z kolei Kristina Kallas, liderka Eesti 200, zaznaczyła, że ograniczenie wydatków o 10% już odczuwalnie wpływa na funkcjonowanie państwa. „Idąc dalej tym tropem, moglibyśmy dojść do momentu, w którym konieczne stanie się zamykanie usług publicznych, a to nie jest rozsądne” – podkreśliła.
Alternatywnych oszczędności rząd zamierza szukać m.in. poprzez redukcję biurokracji, choć nie przyniesie to setek milionów euro. Wkrótce odbędzie się spotkanie doradcze przedsiębiorców z premierem, podczas którego przeanalizowane zostaną procesy wydawania pozwoleń oraz regulacje administracyjne. Rozważa się również przesunięcie obowiązkowego raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju lub uczynienie go dobrowolnym. „Firmy potwierdzają, że ponoszą na to ogromne koszty, a korzyści są niepewne” – zaznaczył Michal.
Koalicja czeka jeszcze na zatwierdzenie przez władze partyjne, a negocjacje dotyczące pełnego porozumienia potrwają do maja. Zdaniem Kallas, największe spory mogą dotyczyć szkolnictwa wyższego i systemu ochrony zdrowia. „Obecny model finansowania opieki zdrowotnej nie jest trwały – deficyt stale rośnie, a do 2029 roku zabraknie rezerw. Nie możemy czekać do kolejnych wyborów, konieczne są reformy” – ostrzegła. Skład nowego rządu ma zostać ustalony w ciągu dwóch tygodni, a zmiany dotkną głównie stanowiska zajmowane dotąd przez socjaldemokratów. Kallas nie wyklucza również redukcji liczby ministerstw.