Zdjęcie: APKB
23-02-2025 12:00
Najstarsza organizacja białoruskiej emigracji, która działa od lat dwudziestych XX wieku, Rada Białoruskiej Republiki Ludowej, skrytykowała próby zakazu używania herbu „Pogoń” przez Białorusinów, uznając je za nieuzasadnione i wynikające z braku wiedzy niektórych litewskich polityków. W oświadczeniu podkreślono, że „Pogoń” jest historycznym symbolem białoruskiej państwowości, używanym zarówno przez BRL na początku XX wieku, jak i jako oficjalny herb Republiki Białorusi do 1995 roku, zanim został zastąpiony przez symbol o charakterze postsowieckim na skutek kontrowersyjnego referendum przeprowadzonego przez reżim Łukaszenki.
Zwrócono uwagę, że zarówno „Pogoń”, jak i litewski „Vytis” odgrywały istotną rolę w ruchach oporu przeciwko sowieckiej okupacji i były uznawane przez oba kraje w ich relacjach dyplomatycznych po upadku ZSRR. Nie odnotowano wcześniej oficjalnych litewskich zastrzeżeń dotyczących statusu „Pogoni” jako symbolu państwowego Białorusi w latach 1991–1995.
Rada podkreśliła, że oba herby mają wspólne korzenie, ale stanowią odrębne symbole heraldyczne. Próbę ograniczenia prawa Białorusinów do używania „Pogoni” uznano za przejaw dyskryminacji i pośrednie wsparcie reżimów Łukaszenki i Putina. Apelowano do litewskich polityków o wyważone stanowisko oraz lepsze przygotowanie w kwestii znaczenia „Pogoni” w historii i walce o demokrację.
Dyskusja wybuchła po tym, jak część litewskich polityków sprzeciwiła się umieszczeniu herbu „Pogoń” na paszporcie nowej Białorusi, choć prezydent Litwy Gitanas Nausėda i litewski MSZ nie widzą w tym problemu. Komisja Sejmu Litwy ds. zagranicznych zaznaczyła jednak, że taki paszport nie może zostać oficjalnie uznany. Mimo podobieństw między „Pogonią” a „Vytisem”, różnią się one szczegółami, w tym kolorystyką oraz wyglądem konia i jeźdźca.