geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Pixabay
09-02-2025 10:00
Wojska machnowców zdobywały Jekaterynosław trzykrotnie. Przez sześć tygodni od listopada do grudnia 1919 roku mieli pełną kontrolę nad miastem. Gdy Machno wkroczył do Jekaterynosławia, miasto zostało ogłoszone „wolnym miastem” pod ochroną Rewolucyjnej Armii Powstańczej. Mieszkańców wezwano, aby „przestali być mieszczanami i zwykłymi ludźmi” i „odważnie i zdecydowanie podjęli się zadania zbudowania nowego życia na równych, sprawiedliwych i rozsądnych zasadach”.
Rewolucje zwykle zaczynają się w dużych miastach, a rewolucjoniści często traktują wieś jako ośrodek zaopatrzenia. Osobliwością Ukrainy było pojawienie się lokalnych oddolnych inicjatyw powstańczych jako swego rodzaju chłopskiej reakcji na wydarzenia polityczne w metropolii. Najbardziej znanym takim ruchem w guberni katerynosławskiej dowodził Nestor Machno.
Pochodzący z chłopskiej rodziny, na początku XX wieku w rodzinnym Hulajpolu Machno dołączył do grupy anarchistów-wywłaszczycieli, a po jej rozbiciu trafił do Katerynosławia – do celi śmierci w więzieniu gubernialnym. Ze względu na niepełnoletność kara śmierci została mu zamieniona na dożywotnią katorgę. Gdy rewolucja lutowa uwolniła wszystkich więźniów, Machno wrócił do Hulajpola, gdzie, nie czekając na zgodę władz centralnych, skonfiskował ziemie należace do ziemian i przystąpił do organizowania komun rolniczych.
Z ukraińskiego punktu widzenia, artykuł na łamach "Prawdy Historycznej" - link do całości w źródle