Zdjęcie: Pixabay

Polacy na Litwie w świetle współczesnych przemian – szanse, wyzwania, zagrożenia. Analiza strategiczna

25-02-2025 15:00

Dynamicznie zmieniająca się rzeczywistość zmusza do namysłu nad przyszłością mniejszości polskiej na Litwie. Niniejsza publikacja jest wynikiem obrad konferencji „Polacy na Litwie w świetle współczesnych przemian– szanse, wyzwania, zagrożenia”, która obradowała w dniach 12–13 listopada 2024 roku w Warszawie. Celem wydarzenia była analiza aktualnej sytuacji najlepiej zorganizowanej społeczności polskiej poza granicami kraju i zainicjowanie debaty nad strategią przyszłego wsparcia Polaków na Litwie przez Rzeczpospolitą Polską.

W 30 rocznicę zawarcia Traktatu między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Litewską o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy (dalej traktat polsko-litewski) konferencja stała się forum debaty nad sytuacją mniejszości polskiej na Litwie, ze szczególnym uwzględnieniem głównych obszarów strategicznych – bezpieczeństwa, oświaty, mediów i kultury. Najważniejszą przesłanką, jaką kierowali się organizatorzy konferencji, była dynamiczna sytuacja geopolityczna, od której uzależnione jest szeroko pojęte bezpieczeństwo mniejszości polskiej. W ostatnich latach prawa mniejszości narodowych przestały być postrzegane w dyskursie prawnoczłowieczym i przechodzą do obszarów zagadnień z zakresu bezpieczeństwa. Regiony zwarcie zamieszkałe przez Polaków leżą na litewskobiałoruskim pograniczu, a co za tym idzie – są szczególnie narażone zarówno na potencjalne działania dywersyjne ze strony Białorusi, jak i na ataki hybrydowe oraz wpływy rosyjskiej dezinformacji.

Dokument kompleksowo analizuje sytuację mniejszości polskiej na Litwie, przedstawiając wielowymiarowe wyzwania i rekomendacje w kluczowych obszarach strategicznych. Według spisu ludności z 2021 roku Polacy stanowią 6,52% mieszkańców Litwy (183 421 osób) i pozostają największą mniejszością narodową tego kraju.

Link do całości opracowania dr Barbary Jundo-Kaliszewskiej i Adama Eberhardta w źródle