geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Pixabay
28-01-2025 13:11
Religijność w Ukrainie od lat przechodzi dynamiczne zmiany. Według najnowszego badania przeprowadzonego przez Centrum Razumkowa, w 2024 roku odsetek Ukraińców utożsamiających się z prawosławiem spadł do 55%, podczas gdy jeszcze w 2014 roku wynosił 70%. W 2023 roku liczba ta była nieco wyższa i wynosiła 61%.
Jednocześnie wzrosła liczba osób deklarujących przynależność do innych wyznań. Odsetek grekokatolików zwiększył się z 8% w 2014 roku do 12% w 2024 roku. Co dziesiąty respondent określił się mianem „po prostu chrześcijanina”, a 18% wskazało, że nie utożsamia się z żadnym wyznaniem religijnym.
Socjolodzy podkreślają, że deklaracja przynależności do danej wspólnoty religijnej nie zawsze oznacza osobistą wiarę. Badanie wykazało, że 10% wiernych Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej, 9% wiernych Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego oraz 2,5% wiernych Ukraińskiej Cerkwi Greckokatolickiej (UGKC) uważa siebie za osoby wahające się między wiarą a brakiem wiary. Wśród osób identyfikujących się jako „po prostu prawosławni” 73% określa siebie jako wierzących, 19% jako wątpiących, 1% jako niewierzących, a 2% jest obojętnych wobec kwestii religijnych. Wyniki te wskazują, że przynależność do prawosławia w wielu przypadkach ma charakter bardziej społeczno-kulturowy lub etniczny niż religijny.
Jak zauważają badacze z Centrum Razumkowa, ukraińskie społeczeństwo od lat cechuje się wysokim poziomem religijności. Na przełomie 2000 i 2010 roku odsetek wierzących wzrósł z 58% do 71%. W latach 2010-2020 wskaźnik ten utrzymywał się na poziomie około 70%. Wyjątkowym rokiem był 2014, kiedy to liczba wierzących wzrosła do 76% w wyniku napiętej sytuacji społecznej i wojny na wschodzie Ukrainy. Był to najwyższy wynik od początku badań. Jednak późniejsze lata przyniosły stopniowy spadek – pod koniec 2021 roku wynosił on 68%. Po rozpoczęciu pełnoskalowej rosyjskiej inwazji w 2022 roku poziom religijności znów wzrósł do 74%, ale w latach 2023-2024 ponownie spadł – do 70,5% w 2023 roku i 68% w 2024 roku.
Badanie wykazało również, że 22% respondentów oceniło, iż po lutym 2022 roku, czyli po rozpoczęciu pełnoskalowej wojny Rosji przeciw Ukrainie, stali się bardziej religijni i wierzący. Z kolei 4% badanych stwierdziło, że ich religijność zmniejszyła się, a 69% nie zauważyło zmian w swoim podejściu do wiary.