Rok pełnej kontroli na granicy Estonii z Rosją

Minął rok od wprowadzenia pełnej kontroli celnej na granicy z Rosją, obejmującej wszystkich podróżnych, pojazdy i towary. Decyzja estońskiego Departamentu Podatkowo-Celnego miała na celu ograniczenie ryzyka przedostawania się do Rosji produktów objętych sankcjami. W tym czasie zatrzymano 192 transporty towarów, a wśród najczęstszych naruszeń znalazły się próby wywozu banknotów euro oraz przedmiotów o potencjalnym zastosowaniu wojskowym, takich jak części do dronów, amunicja czy sprzęt techniczny.

Łącznie przez graniczne punkty w Narwie, Luhamaa i Koiduli odnotowano ponad 585 tysięcy przekroczeń granicy, z czego w ponad 4300 przypadkach doszło do naruszeń. Choć liczba wykrytych prób w porównaniu z rokiem poprzednim zmniejszyła się o około tysiąc, służby celne zwracają uwagę, że próby obejścia przepisów nadal są częste. Jak zauważa szef kontroli celnej Voldemar Linno, świadomość podróżnych rośnie, a sama perspektywa szczegółowej kontroli działa odstraszająco. Widać to również w statystykach handlowych – eksport niektórych grup towarów do Rosji znacząco spadł lub całkowicie się zatrzymał.

Rozszerzające się pakiety sankcyjne wymagają jednak coraz bardziej skrupulatnych działań i podnoszenia kwalifikacji funkcjonariuszy. Od kwietnia 2025 roku estońskie służby celne zyskały też prawo prowadzenia postępowań zarówno administracyjnych, jak i karnych. Od tego czasu wszczęto ponad 400 spraw, nakładając grzywny sięgające 93 tysięcy euro. Najczęściej dotyczyły one prób wywozu banknotów, elektroniki i artykułów konsumpcyjnych, przy czym samych banknotów euro usiłowano wywieźć w sumie na kwotę 376 tysięcy euro.

Jednocześnie rozpoczęto 19 postępowań karnych, w których udało się udaremnić przemyt towarów o wartości 4,5 miliona euro. Część z nich trafiła już do prokuratury, a w jednym przypadku sąd skazał sprawcę na karę więzienia w zawieszeniu. Funkcjonariusze podkreślają, że zarówno osoby prywatne, jak i przedsiębiorcy stosują różne metody ukrywania zakazanych towarów – od skrytek w samochodach po fałszywe deklaracje celne. Mimo coraz surowszych konsekwencji nie ustają próby obchodzenia sankcj.