geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Wikipedia
05-11-2021 09:18
35 państw członkowskich OBWE zainicjowało uruchomienie Mechanizmu Wiedeńskiego w związku z poważnymi naruszeniami praw człowieka na Białorusi. Odpowiedni list został wysłany do Andrieja Dapkiunasa, Stałego Przedstawiciela Białorusi przy OBWE. Jako ciekawostkę warto podać, że wśród sygnatariuszy nie ma wymienionej Polski.
W liście czytamy, że sygnatariusze pozostają zaniepokojeni poważnymi naruszeniami praw człowieka na Białorusi. Przypominają, że mechanizm moskiewski został uruchomiony przeciwko Białorusi w zeszłym roku, a Wolfgang Benedek przedstawił swój raport. W raporcie stwierdzono, że wybory w 2020 roku nie były wolne i uczciwe, a funkcjonariusze organów ścigania systematycznie naruszali prawa człowieka i podstawowe wolności. Sprawozdanie zawierało również szereg zaleceń dla władz białoruskich.
"Od czasu opublikowania prawie rok temu raportu w ramach Mechanizmu Moskiewskiego sytuacja na Białorusi uległa pogorszeniu. Nasze delegacje wielokrotnie wzywały władze białoruskie do wdrożenia zaleceń zawartych w sprawozdaniu. Wezwaliśmy również władze Białorusi do przyjęcia propozycji urzędującego przewodniczącego, byłych i obecnych przewodniczących, aby ułatwić prawdziwy dialog narodowy między władzami Białorusi a przedstawicielami opozycji i społeczeństwa obywatelskiego" - czytamy w liście. Sygnatariusze z przykrością odnotowują, że władze białoruskie nie wdrożyły zaleceń i nie skorzystały z propozycji OBWE w celu rozwiązania kryzysu.
Ponieważ władze białoruskie nie udzieliły satysfakcjonującej odpowiedzi na raport mechanizmu moskiewskiego, a sytuacja z ostatnich 12 miesięcy tylko potęguje ich obawy, 35 państw członkowskich OBWE uruchamia mechanizm wiedeński. Kraje wymieniają kilka punktów, które są dla nich szczególnie ważne: wolność pokojowych zgromadzeń, wolność mediów, arbitralne i niesprawiedliwe zatrzymania i aresztowania, prześladowania członków opozycji, torturowanie, migracja. W ramach mechanizmu wiedeńskiego sygnatariusze domagają się od władz białoruskich odpowiedzi czy podjęto kroki w celu zbadania doniesień i zarzutów, oraz prób naprawienia sytuacji w powyższych zagadnieniach.
Mechanizm wiedeński OBWE jest to dwufazowy mechanizm konsultacji i współpracy pierwotnie przewidziany na wypadek nadzwyczajnej aktywności wojskowej. Pierwsza faza zakłada, że jedno z państw uczestniczących zwraca się do drugiego państwa, na terenie którego doszło do nadzwyczajnych lub niezaplanowanych działań sił zbrojnych, z prośbą o wyjaśnienie przyczyn tych zdarzeń.
Na państwo-adresata nałożony jest obowiązek udzielenia odpowiedzi w trybie 48-godzinnym - w tym przypadku oczekuje się odpowiedzi w ciągu 10 dni. W przypadku, gdy państwo, które zainicjowało procedurę, nie jest usatysfakcjonowane odpowiedzią ma prawo zwrócenia się z prośbą o zwołanie konferencji dwustronnej lub konferencji kryzysowej z udziałem wszystkich państw Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.