Zdjęcie: Skoda Group

Koleje Łotewskie zmagają się ze starą infrastrukturą

24-03-2025 09:11

W listopadzie ubiegłego roku Łotwa otrzymała ostatnią partię zamówionych pociągów pasażerskich od firmy Škoda, mimo że termin dostawy minął już w lipcu. Producent tłumaczył opóźnienia wpływem wojny na Ukrainie. Obecnie trwają prace nad oceną sytuacji, które powinny zakończyć się w ciągu miesiąca. W międzyczasie kilka z nowych pociągów wymagało nieplanowanych napraw.

Jednym z głównych problemów były uszkodzenia pantografów, które pobierają energię z sieci elektrycznej. Przyczyną tych awarii są techniczne problemy z istniejącą infrastrukturą elektryczną, w tym stare przewody, które z czasem obniżyły się i uszkodziły pantografy. W kilku przypadkach udało się je naprawić, ale jeden z nich był na tyle uszkodzony, że konieczna była jego wymiana. Z powodu deficytu części zamiennych na rynku, czas oczekiwania na nowe komponenty jest długi, a wymiana jest skomplikowana, ponieważ pantografy do tych pociągów są produkowane na specjalne zamówienie.

Jak informuje Raitis Nešpors, prezes zarządu operatora kolejowego "Pasažieru vilciens", koszt jednego pantografu to około 40 tys. euro, a naprawy były warte od 2 do 18 tys. euro. W sumie straty związane z uszkodzeniami sięgnęły około 100 tys. euro. Eksperci badają przyczyny tych awarii, a w wielu przypadkach wskazują na przestarzałą instalację elektryczną nad torami. W wyniku tych problemów dochodzi do przerw w dostawie energii, co wpływa także na działanie podstacji elektrycznych. Mimo to, według obecnych ocen, eksploatacja pociągów może być kontynuowana.

Władze Kolei Łotewskich "Latvijas dzelzceļš" wskazują, że główną przyczyną tych problemów jest przestarzała infrastruktura energetyczna. Z kolei Nešpors dodaje, że naprawy są pokrywane przez ubezpieczenie, a roczny koszt polisy wynosi około miliona euro. Zauważył także, że wzrost liczby awarii może wpłynąć na wzrost składki ubezpieczeniowej w przyszłości. Na tle tych trudności, przewiduje się, że na Łotwie w nadchodzących latach pojawią się kolejne problemy związane z przestarzałą siecią energetyczną. Większość elementów sieci elektrycznej, zbudowanej jeszcze w połowie XX wieku, już przekroczyła swoje nominalne "życie użytkowe", co oznacza, że konieczna będzie jej gruntowna modernizacja. Z tego powodu w najbliższych latach planowane są poważne inwestycje w modernizację infrastruktury, aby zapewnić bezpieczną eksploatację pociągów.

Andulis Židkovs, sekretarz stanu Ministerstwa Transportu, zaznacza, że starzejąca się sieć elektryczna już nie wytrzymuje obciążeń, co prowadzi do awarii. Proces wymiany infrastruktury już się rozpoczął, a plany przewidują modernizację. Dodatkowo, planowana jest dalsza wymiana linii elektrycznych w innych rejonach kraju. Ministerstwo Transportu, we współpracy z Komisją Europejską, rozważa także, jak najlepiej rozdysponować fundusze przeznaczone na elektryfikację. Do 2034 roku planuje się modernizację ponad 500 kilometrów sieci elektrycznej, jednak wymaga to dalszych inwestycji, w tym budowy nowych podstacji elektrycznych.

W najbliższych latach, na podstawie obecnych planów, sieć kolejowa ma przejść gruntowną modernizację. W ramach tej inwestycji przewidziano także zwiększenie prędkości pociągów oraz poprawę jakości kontaktów elektrycznych. Prace będą współfinansowane z funduszy unijnych, a koszt samej modernizacji wyniesie setki milionów euro. W związku z koniecznością dalszej przebudowy infrastruktury, problem z wymianą przestarzałych linii będzie wymagał dodatkowych środków, które obecnie są w fazie planowania.