Zdjęcie: radio53 Flickr.com
17-01-2025 10:21
Rząd Estonii podjął wczoraj pierwsze decyzję dotyczące budowy fabryki materiałów wybuchowych. Według wydanego komunikatu, Estońskie Ministerstwo Obrony planuje budowę fabryki, która miałaby produkować materiały wybuchowe z łupków bitumicznych. Koszt inwestycji szacowany jest na ponad 100 milionów euro. Projekt zakłada częściowe finansowanie przez prywatnych inwestorów, przy zachowaniu kontrolnego udziału państwa. Rząd udzielił wstępnej zgody na realizację tego przedsięwzięcia, a pierwszym krokiem będzie przeprowadzenie analizy opłacalności, której koszt oszacowano na 6–7 milionów euro. Proces ten może potrwać do roku.
Minister obrony Hanno Pevkur podkreślił, że przetwarzanie łupków bitumicznych pozwala na pozyskanie heksaminy, która jest niezbędnym składnikiem materiału wybuchowego RDX. Jeśli projekt zostanie zrealizowany zgodnie z planem, produkcja w fabryce mogłaby rozpocząć się w 2028 roku, osiągając roczną wydajność na poziomie około 600 ton materiałów wybuchowych. Około połowa produkcji byłaby wykorzystywana na potrzeby Estonii, zakładając, że uda się przyciągnąć producenta amunicji wielkokalibrowej; reszta trafiłaby na eksport.
Według Pevkura fabryka nie miałaby być przedsiębiorstwem państwowym, ale państwo zachowałoby większościowy udział. Włączenie prywatnych inwestorów zależy od dalszych negocjacji oraz potencjalnych partnerów. Minister podkreślił także, że fabryka materiałów wybuchowych pomogłaby w dywersyfikacji wykorzystania łupków bitumicznych, wzmocniłaby zdolności obronne Estonii i stworzyła nowe miejsca pracy.
Ekspert z branży zbrojeniowej, Jens Haug, zwrócił uwagę, że w Europie trwa deficyt materiałów wybuchowych, ponieważ wiele fabryk zamknięto po zakończeniu zimnej wojny. Obecne zakłady są przeciążone z powodu wojny na Ukrainie, a zamówienia krajowe sięgają kilku lat do przodu. Haug dodał, że materiały wybuchowe produkowane w Estonii mogą być atrakcyjne dla regionalnych producentów amunicji, nawet jeśli ich koszt będzie wyższy od średniej światowej, ponieważ transport i szybka dostępność mają kluczowe znaczenie.
Historycznie rzecz biorąc, w Estonii produkowano już materiały wybuchowe, ale używano ich głównie do wydobywania łupków bitumicznych.Historycznie rzecz biorąc, w Estonii produkowano już materiały wybuchowe, ale używano ich głównie do wydobywania łupków bitumicznych. Warto przypomnieć, że na początku 2023 roku przedstawiciele estońskiego przemysłu chemicznego wyrazili gotowość produkcji materiałów wybuchowych na potrzeby estońskich sił zbrojnych, zaznaczając jednak, że potrzebne jest wsparcie polityczne, które częściowo zrekompensuje ryzyka, jakie musieliby ponieść przedsiębiorcy w przypadku rozszerzenia produkcji.