Zdjęcie: Wikipedia

Stary-nowy rektor Uniwersytetu Wileńskiego

04-04-2025 10:56

Jak informuje "Kurier Wileński", 1 kwietnia, w 446 rocznicę założenia Uniwersytetu Wileńskiego, Rimvydas Petrauskas został ponownie powołany na stanowisko rektora tej najstarszej litewskiej uczelni. Ceremonia odbyła się w kościele św. Jana, a uroczystości towarzyszyła dwujęzyczna oprawa – litewska i łacińska. Petrauskas, historyk i badacz dziejów Wielkiego Księstwa Litewskiego, pełni tę funkcję od 2020 roku, a w styczniu 2025 roku został wybrany na drugą kadencję jako jedyny kandydat.

Obchody rocznicy objęły również wydarzenia kulturalne i naukowe. Biblioteka Uniwersytetu Wileńskiego zaprezentowała unikalną wystawę, na której po raz pierwszy od 1936 roku pokazano fragmenty biretu i peleryny pierwszego rektora uczelni, Piotra Skargi. Ekspozycja obejmowała także oryginał „Katechizmu” Martynasa Mažvydasa oraz aktualny strój akademicki rektora. Dodatkową atrakcją była artystyczno-naukowa instalacja „U”, inspirowana wahadłem Foucaulta. W jej ramach na Wielkim Dziedzińcu odbył się performance łączący światło, dźwięk i choreografię deskorolkarzy, przy akompaniamencie Orkiestry Dętej VU Oktava.

Petrauskas kładzie nacisk na rozwój interdyscyplinarności, internacjonalizację nauki i umacnianie roli uniwersytetu w społeczeństwie. Wcześniej, w latach 2012–2020, był dziekanem Wydziału Historycznego Uniwersytetu Wileńskiego. Jako rektor odpowiada za zapewnienie autonomii i jakości działań uczelni oraz jej reprezentację na arenie naukowej i społecznej. Uniwersytet Wileński wybiera swojego rektora na pięcioletnią kadencję w drodze otwartego konkursu przeprowadzanego przez Radę Uniwersytetu.

Założony w 1579 roku decyzją króla Stefana Batorego i papieża Grzegorza XIII jako Akademia Wileńska, uniwersytet przeszedł wiele transformacji. Był jednym z trzech pierwszych uniwersytetów Rzeczypospolitej Obojga Narodów i długo pozostawał jedyną wyższą uczelnią w Wielkim Księstwie Litewskim. Po powstaniu listopadowym car Mikołaj I zamknął uczelnię w 1832 roku, a jej reaktywacja nastąpiła dopiero w 1919 roku pod nazwą Uniwersytet Stefana Batorego. Po II wojnie światowej, włączony do sowieckiego systemu edukacji, stał się prowincjonalnym uniwersytetem ZSRR. Po odzyskaniu przez Litwę niepodległości w 1990 roku powrócił do nazwy Vilniaus Universitetas i pozostaje największą uczelnią w kraju.