Zdjęcie: APKB
15-01-2025 08:10
W dniu 6 sierpnia 2023 roku Zjednoczony Gabinet Białorusi zaprezentował projekt paszportu Nowej Białorusi. Jak poinformował w trakcie wywiadu dla opozycyjnego portalu "Zerkalo", Marius Gudelajtis, szef projektu paszportowego Nowa Białoruś, wnioski o jego wydanie planuje się przyjmować od 26 stycznia 2024 roku, a wydawanie organizuje Centrum Paszportowe w Wilnie. Paszport na razie nie pozwala na podróżowanie, ponieważ nie został uwzględniony w międzynarodowych bazach, ale spełnia wszystkie standardy ICAO. Jego głównym celem jest ułatwienie legalizacji Białorusinów w UE oraz rozwój diaspory białoruskiej.
"W każdym kraju obowiązują różne przepisy. Aby rozpocząć te dyskusje, potrzebowaliśmy wzorów paszportów, które już mamy. Gdy ruszy proces wydawania dokumentów, zaczniemy omawiać konkretne możliwości dla jego posiadaczy. Proszę zrozumieć, że jest to bezprecedensowy i złożony projekt. Naszym celem jest jednak, aby ten paszport umożliwiał rozwiązywanie kwestii legalizacji Białorusinów” – oświadczył Marius Gudelajtis.
Aby otrzymać paszport, należy przedstawić stary paszport białoruski, dokument potwierdzający legalny pobyt w UE, zarejestrować się na wizytę i uiścić opłatę w wysokości 97 euro. Proces składania dokumentów odbywa się wyłącznie osobiście, ale odbiór jest możliwy również pocztą. Dokument jest chroniony na najwyższym poziomie, dane osobowe są przechowywane w zaszyfrowanej formie, a dostęp jest ściśle ograniczony. Druk paszportów odbywa się w centrum paszportowym.
Jak powiedział Gudelajtis, pierwsze wnioski o wydanie paszportu będą zbierane w Warszawie w trakcie festiwalu "Białorusini godni lepszego", który jest odpowiedzią na "wybory" Łukaszenki, a który odbędzie się 26 stycznia.
Projekt napotkał wyzwania: zmieniono szefa projektu, doszło do skandalu z wykonawcą. Bez prawa pobytu w UE uzyskanie paszportu na razie nie jest możliwe. Planuje się rozszerzenie działalności centrum na inne kraje oraz uzasadnienie prawne statusu dokumentu dla jego międzynarodowego uznania. „Oczywiście istnieje duże zainteresowanie ze strony zagranicznych polityków. Już rozmawialiśmy z kilkoma ministrami. Obecnie konieczne jest przygotowanie dodatkowego uzasadnienia prawnego. Centrum paszportowe wysłało już wzory do wszystkich krajów europejskich, a teraz trzeba będzie przeprowadzić konsultacje w każdym kraju” – powiedział Franak Wiaczorka, doradca Swiatłany Cichanouskiej.