Zdjęcie: Pixabay
02-03-2025 12:00
Projekt Neptun Deep, realizowany przez OMV Petrom, stanowi największą inwestycję gazową w historii Rumunii. Zlokalizowany na obszarze 7,5 tys. km² i położony 16 km od wybrzeża, obejmuje złoża znajdujące się na głębokościach od 100 do 1000 metrów. Całkowita wartość inwestycji wynosi około 4 miliardy euro, a oczekiwane wydobycie gazu ziemnego ma sięgnąć 100 miliardów metrów sześciennych. Plan zakłada rozpoczęcie eksploatacji w 2027 roku, z rocznym wydobyciem na poziomie 8 miliardów metrów sześciennych, co znacząco wpłynie na niezależność energetyczną Rumunii i regionu.
W związku z tym Rumunia i Mołdawia prowadzą intensywne negocjacje dotyczące dostępu do przyszłych dostaw gazu oraz energii elektrycznej. Kluczowym elementem rozmów jest zagwarantowanie Mołdawii możliwości zakupu gazu ziemnego z Neptun Deep od momentu rozpoczęcia wydobycia, a także energii elektrycznej z nowych bloków elektrowni jądrowej w Cernavodă, które po zakończeniu budowy znacząco zwiększą potencjał energetyczny Rumunii. Podczas spotkania ministrów energii obu krajów, Dorina Junghietu i Sebastiana Burduji, omówiono również rozbudowę infrastruktury przesyłowej, co umożliwi zwiększenie zdolności importowych Mołdawii.
Obecnie Mołdawia posiada ograniczoną możliwość importu energii elektrycznej z Rumunii – przepustowość komercyjnych linii przesyłowych wynosi zaledwie 315 MW, podczas gdy realne potrzeby mogą sięgać nawet 650 MW. Dlatego planowana jest budowa nowych linii wysokiego napięcia, co pozwoli na zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego i stabilność dostaw. Dodatkowo, w ramach współpracy, Mołdawia dąży do zwiększenia ilości gazu ziemnego magazynowanego w Rumunii, co jest zgodne z unijnym wymogiem przechowywania co najmniej 15% rocznego zużycia gazu.
Kolejnym istotnym punktem negocjacji jest kwestia obniżenia taryf tranzytowych na przesył gazu przez Rumunię, co ułatwi Mołdawii dostęp do dostaw surowca transportowanego przez tzw. pionowy korytarz energetyczny, obejmujący Grecję, Bułgarię, Rumunię i Ukrainę. Ta inicjatywa ma kluczowe znaczenie dla dywersyfikacji źródeł energii w regionie i uniezależnienia się od tradycyjnych dostawców. Równocześnie, w kontekście rozwoju odnawialnych źródeł energii, rumuńskie firmy zostały zaproszone do udziału w przetargach na budowę dużych farm fotowoltaicznych i wiatrowych w Mołdawii o łącznej mocy 165 MW. Termin składania ofert upływa 31 marca 2025 roku, a projekt ma na celu zwiększenie udziału energii odnawialnej w mołdawskim miksie energetycznym, co wpisuje się w unijne cele związane z transformacją energetyczną.