Zdjęcie: Justine Leipuviene unsplash.com
11-03-2025 09:46
Litwa świętuje 35 rocznicę odzyskania niepodległości, a przywódcy kraju zachęcają obywateli do dumy z odwagi i osiągnięć narodu. Prezydent Gitanas Nausėda podkreślił, że przez te lata państwo znacząco się umocniło. „Dziś jesteśmy wolni, bo w kluczowych momentach wykazaliśmy jedność, determinację i odwagę. Sami kształtowaliśmy swój los, nie pozostawiając wątpliwości, kim jesteśmy i dokąd zmierzamy” – zaznaczył.
Przewodniczący parlamentu Saulius Skvernelis podkreślił, że to święto przypomina o najcenniejszych wartościach: wolności, tożsamości i odwadze, z jaką Litwa 35 lat temu ogłosiła światu swoje prawo do samostanowienia. „Jestem dumny z drogi, jaką przeszliśmy od 11 marca 1990 roku. Dumny z wartości, które przekazaliśmy młodemu pokoleniu, i z tego, jak gorliwie bronimy naszych przekonań” – powiedział.
Premier Gintautas Paluckas przypomniał, że odzyskanie niepodległości było wynikiem silnej woli obywateli i ich wiary w możliwość decydowania o własnej przyszłości. „Będąc odważni, stajemy się wielcy” – zaznaczył, apelując o dalsze umacnianie wzajemnego zaufania i wspólnej pracy na rzecz ojczyzny.
Droga Litwy do niepodległości była burzliwa i wymagała ogromnej determinacji. Po pięciu dekadach okupacji sowieckiej, pod koniec lat 80 w kraju nasiliły się ruchy niepodległościowe. Litewski Ruch na rzecz Przebudowy „Sąjūdis” odegrał kluczową rolę w mobilizowaniu społeczeństwa do walki o wolność. 23 sierpnia 1989 roku Litwini, Łotysze i Estończycy połączyli siły, organizując tzw. Bałtycki łańcuch – pokojową demonstrację, w której około dwa miliony ludzi utworzyło żywy łańcuch od Wilna przez Rygę aż do Tallina, wyrażając sprzeciw wobec sowieckiej dominacji.
11 marca 1990 roku litewski parlament jako pierwszy spośród republik sowieckich ogłosił deklarację niepodległości, przywracając suwerenność kraju. Było to wydarzenie bezprecedensowe, które spotkało się z ostrą reakcją Moskwy. Sowieckie wojska próbowały zdusić litewskie dążenia do wolności, co doprowadziło do tragicznych wydarzeń stycznia 1991 roku, gdy podczas szturmu Armii Radzieckiej na wieżę telewizyjną w Wilnie zginęło 14 osób, a setki zostały ranne. Mimo represji Litwa nie ustąpiła, a jej niepodległość została ostatecznie uznana przez społeczność międzynarodową, w tym przez Związek Radziecki we wrześniu 1991 roku.
Litwa przez ostatnie dekady umacniała swoją demokrację, rozwijała się w dziedzinie nauki, kultury i sportu, stając się pełnoprawnym członkiem międzynarodowych sojuszy. Obywatele codziennie przyczyniają się do budowania lepszej przyszłości – swoją pracą, solidarnością i troską o otoczenie. „Niepodległość to nasz największy i niezastąpiony skarb” – podsumował premier.