Białoruscy studenci wybierają Polskę zamiast Rosji

W ostatnich latach kierunek migracji edukacyjnej białoruskiej młodzieży uległ wyraźnej zmianie. Jak wynika z rozmowy Białoruskiej Redakcji Polskiego Radia z Pawłem Cieraszkowiczem, doradcą Swiatłany Cichanouskiej ds. nauki i edukacji, liczba studentów z Białorusi studiujących w Polsce w ciągu ostatnich dwunastu lat wzrosła czterokrotnie, podczas gdy w Rosji spadła trzykrotnie.

Według Cieraszkowicza szczyt popularności rosyjskich uczelni przypadł na rok 2012, kiedy kształciło się tam 32 tysiące Białorusinów – aż 77 procent wszystkich studiujących za granicą. W 2023 roku liczba ta zmniejszyła się do nieco ponad dziewięciu tysięcy, mimo że Rosja oferuje rocznie około 1300 stypendiów dla studentów z Białorusi.

Co warte zauważenia, odwrotny trend obserwowany jest w Polsce. W 2012 roku studiowało tu niespełna 3 tysiące Białorusinów, a według danych UNESCO z 2023 roku – już ponad 11 tysięcy, przy czym rok później liczba ta sięgnęła 12 tysięcy. W Niemczech uczy się obecnie około 1500 białoruskich studentów.

Dokładne dane o liczbie stypendiów w krajach Unii Europejskiej nie są znane, choć – jak podkreśla Cieraszkowicz – największym programem wsparcia pozostaje polski Program im. Kalinowskiego, przyznający około 350 stypendiów rocznie.

Doradca zwraca jednak uwagę, że mimo rosnącej liczby Białorusinów w Polsce, ich sytuacja nie zawsze jest prosta. Co roku pojawiają się problemy administracyjne i formalne. W przeszłości chodziło m.in. o uznawanie białoruskich świadectw szkolnych, a ostatnio o kwestie związane z certyfikatami językowymi. Jak mówi Cieraszkowicz, nawet ukończenie rocznego kursu przygotowawczego na polskim uniwersytecie nie zawsze gwarantuje przyjęcie na studia.

Dodatkową trudność stanowi szeroka autonomia polskich uczelni – decyzje w sprawach rekrutacji często zależą od poszczególnych rektorów, co utrudnia wypracowanie jednolitych zasad. Mimo to sytuacja stopniowo się stabilizuje, a doradca wyraża nadzieję, że przyszli kandydaci będą mogli przygotować się do rekrutacji z większą pewnością, choć – jak dodaje – „nie można wykluczyć, że znów pojawią się nowe wyzwania”.