Litwa: plan oporu cywilnego

W Wilnie odbyło się posiedzenie litewskiej Rady ds. Oporu Obywatelskiego, podczas którego zaprezentowano wyniki warsztatów „Dialog obywatelski: jak powinniśmy przygotować się do oporu cywilnego?” oraz projekt planu wdrożenia strategii przygotowania obywateli Litwy do oporu w latach 2026–2030. Dokument powstał we współpracy Kancelarii Rządu i Ministerstwa Obrony Narodowej i stanowi kolejny etap realizacji narodowej strategii zatwierdzonej przez Seimas w 2022 roku.

Przewodniczący Rady i kanclerz rządu Laimonas Rudys podkreślił, że przeprowadzone badania dowodzą gotowości społeczeństwa do aktywnego udziału w działaniach na rzecz obrony państwa. Zwrócił uwagę, iż odporna i zjednoczona wspólnota obywateli stanowi fundament bezpieczeństwa kraju, a każdy mieszkaniec powinien wiedzieć, jak swoimi umiejętnościami i postawą może wzmocnić zaufanie do państwa zarówno w czasie pokoju, jak i w sytuacjach kryzysowych.

Projekt planu został uzupełniony po analizie wniosków kontroli państwowej, opinii instytucji partnerskich oraz wyników wspomnianych warsztatów. Zaktualizowano niemal jedną trzecią działań, które zgrupowano wokół czterech głównych kierunków: wzmacniania odporności społeczeństwa, rozwijania woli obywatelskiej, kształcenia umiejętności potrzebnych do oporu bez użycia broni oraz przygotowania do obrony zbrojnej. Wśród planowanych inicjatyw znalazły się szkolenia z rozpoznawania dezinformacji i propagandy, programy nauki obsługi dronów, wsparcie organizacji pozarządowych, rozwijanie edukacji w zakresie bezpieczeństwa narodowego oraz działania angażujące litewskie wspólnoty za granicą.

Dokument przewiduje niemal 40 konkretnych przedsięwzięć, które mają wzmacniać odporność społeczną, rozwijać krytyczne myślenie i budować świadomość historyczną. Zakłada się także intensyfikację działań edukacyjnych w szkołach, promowanie wolontariatu i mediów obywatelskich oraz rozwijanie sieci młodzieżowych ambasadorów Związku Strzelców Litewskich. Plan ma również wspierać realizację długofalowej wizji „Litwa 2050”, koncentrującej się na budowaniu zaufania i współpracy między obywatelami. Po uwzględnieniu uwag z posiedzenia projekt zostanie dopracowany i przekazany rządowi w grudniu. W ciągu trzech miesięcy od zatwierdzenia planu właściwe instytucje opracują szczegółowe harmonogramy jego realizacji.