geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Belaruskali
14-11-2023 09:16
Objęty sankcjami zachodnimi, białoruski kombinat nawozów sztucznych „Belaruskali” wszczął proces arbitrażu inwestycyjnego przeciwko Litwie i żąda odszkodowania za straty w wysokości około 1 miliarda euro, bez odsetek i kosztów prawnych, wynikający z zakazu transportu białoruskich nawozów potasowych.
Przypomnijmy, że rząd litewski uznał umowę przewozu towarów pomiędzy Koleją Litewską a białoruskim przedsiębiorstwem za niezgodną z interesem bezpieczeństwa narodowego. Umowa została rozwiązana, co pozbawiło Białoruśkali możliwości transportu nawozów do portu w Kłajpedzie. Minister transportu Litwy potwierdził w publikacji, że proces się rozpoczął, ale powstrzymał się od dalszych komentarzy. „Belaruskali” uważa, że Litwa naruszyła dwustronną umowę o ochronie inwestycji z 1999 r. i wyrządziła szkody przedsiębiorstwu.
Pierwszym naruszeniem, zdaniem firmy, jest rozwiązanie umowy pomiędzy LZD a białoruskim przedsiębiorstwem z dniem 1 lutego 2022 roku. Po drugie, w rejestrze pojawił się wpis o zastosowanych ograniczeniach, co doprowadziło do zmniejszenia wartości udziałów kombinatu i Terminalu Ładunków Masowych, których 30% udziałów należy do „Belaruskali”.
Naczelny Sąd Administracyjny Republiki Litewskiej orzekł 9 czerwca 2022 r., że uchwała rządu i wniosek Komisji Koordynacyjnej ds. Ochrony Obiektów Ważnych dla Bezpieczeństwa Narodowego, w których stwierdzono, że umowa nie leży w interesie bezpieczeństwa narodowego, były zgodne z prawem i uzasadnione. Niezwłocznie po orzeczeniu Naczelnego Sądu Administracyjnego Litwy, białoruska firma złożyła pozew przedarbitrażowy przeciwko Litwie, a w październiku br. wszczęto postępowanie arbitrażowe.