Zdjęcie: Nikola Mirkovic unsplash.com
05-08-2025 10:15
Estoński rząd zdecydował się przekierować 195 milionów euro z niewykorzystanych dotąd funduszy unijnych na potrzeby obronności. Największa część tych środków pierwotnie była przeznaczona na działania związane z klimatem i gospodarką odpadami, jednak w obliczu zmieniających się priorytetów zdecydowano o ich nowym przeznaczeniu. Celem jest wzmocnienie potencjału obronnego kraju poprzez inwestycje w przemysł zbrojeniowy oraz infrastrukturę niezbędną do szybkiego przemieszczania wojsk.
Z całkowitej puli 3,4 miliarda euro przyznanych Estonii przez Unię Europejską na obecny siedmioletni okres budżetowy, trzy czwarte już rozdysponowano. Z pozostałych 812 milionów euro, około jedna czwarta ma trafić na cele obronne. Rząd zlecił, aby wszystkie ministerstwa wyznaczyły środki, które można przesunąć – największy wkład pochodzi z Ministerstwa Klimatu (85 mln euro), pozostałe resorty przeznaczyły mniejsze sumy, w zależności od dostępnych funduszy.
Według Triin Tomingas z Ministerstwa Finansów, środki z klimatu miały być przeznaczone m.in. na poprawę jakości powietrza, gospodarkę odpadami czy rozwój odnawialnych źródeł energii. Część z nich miała również wspierać modernizację lokalnych systemów grzewczych. Jednak jak zaznaczyła, przekierowanie 73 milionów euro z puli około 640 milionów euro przeznaczonych na ten cel, stanowi stosunkowo niewielką korektę. Duże kwoty z innych dziedzin również zostaną przekazane na obronność – w tym z edukacji, cyfryzacji, integracji społecznej, czy rynku pracy. Przykładowo, 17 milionów euro przesunięto z programów wspierających zatrudnienie młodzieży, gdzie – jak oceniono – popyt był mniejszy niż zakładano.
Najwięcej z nowych inwestycji trafi w infrastrukturę wspierającą transport wojskowy. Ponad 79 milionów euro zostanie przeznaczone na rozbudowę dróg: 59 milionów na trasę Tallin–Parnawa–Ikla, 20 milionów na Tallin–Dorpat (Tartu) oraz 6 milionów na projekt Rail Baltica. Chodzi o stworzenie szlaków transportowych umożliwiających szybkie przemieszczanie wojsk krajowych i sojuszniczych.
Ponadto 52 miliony euro posłużą do stworzenia podstawowej infrastruktury kombinatu przemysłu obronnego. Inwestycje obejmą budowę dróg dojazdowych, instalacji wodnych i elektrycznych oraz obiektów magazynowych. Dodatkowe 20 milionów trafi na budowę zaplecza dla sojuszników, 24 miliony na wsparcie innowacji w sektorze zbrojeniowym, a 15 milionów na rozwój badań, m.in. nad technologiami wojskowymi i sztuczną inteligencją wspierającą obronność. Szczegóły mają zostać przekazane Komisji Europejskiej we wrześniu, a formalne zatwierdzenie całego pakietu planowane jest przed końcem roku. Nowe inwestycje ruszą najwcześniej na początku 2026 roku.