Zdjęcie: Pixabay
10-03-2025 13:39
W świetle ostatnich napięć w regionie warto zauważyć artykuł, który pojawił się na łamach mołdawskiego Newsmakera, omawiający współpracę kraju z NATO w granicach neutralności. Jak zauważa Rodica Panţa, politolog i koordynatorka badań w Platformie Inicjatyw Bezpieczeństwa i Obrony (PISA),partnerstwo Mołdawii z NATO od lat służy modernizacji sektora bezpieczeństwa, zwiększeniu odporności państwa oraz zarządzaniu kryzysowemu, nie naruszając jej neutralności.
Od 1991 roku kraj uczestniczy w inicjatywach NATO, w tym programie „Partnerstwo dla Pokoju” i misji KFOR, korzystając ze wsparcia w reformach wojskowych, szkoleniach i projektach edukacyjnych. Wdrożono m.in. Indywidualny Plan Działań (IPAP) oraz Inicjatywę Budowy Zdolności Obronnych (DCBI), rozwijając infrastrukturę obronną oraz potencjał militarny.
Współpraca przyniosła wymierne korzyści, jak utylizacja 1269 ton niebezpiecznych chemikaliów, utworzenie centrum reagowania na cyberzagrożenia i laboratorium biologicznego. NATO wsparło Mołdawię podczas pandemii COVID-19, a w 2024 roku przekazało sprzęt medyczny wartości 700 tysięcy euro. W lutym 2023 roku zatwierdzono rozszerzony pakiet DCBI, wspierający długoterminową modernizację systemu bezpieczeństwa.
Mimo neutralności kraju, wokół relacji z NATO narosło wiele mitów, często podsycanych przez dezinformację i napięcia geopolityczne. Fałszywe informacje o rzekomym rozmieszczeniu wojsk NATO na granicach Mołdawii, budowie baz wojskowych czy planach wciągnięcia kraju w konflikty zbrojne są regularnie dementowane przez ekspertów. Dezinformacja nasiliła się po wybuchu wojny w Ukrainie i bywa łączona z dążeniem Mołdawii do integracji europejskiej.
W styczniu 2025 roku rząd Mołdawii zatwierdził nowy Indywidualny Program Partnerski (ITPP) na lata 2025–2028, w pełni respektujący neutralność kraju. Przewiduje on dalsze działania w zakresie bezpieczeństwa, walki z zagrożeniami cybernetycznymi i terrorystycznymi oraz zwiększenie roli kobiet w systemie obronnym. Mołdawia zamierza implementować standardy euroatlantyckie, by skuteczniej przeciwdziałać zagrożeniom hybrydowym i wzmacniać stabilność regionu.